Z. E. Azimova adu, Maktabgacha ta’lim fakulteti dekani, P. f d., dotsent

Ijtimoiy pedagogik faoliyat
Pedagogik faoliyat-ta’lim va tarbiya orqali ijtimoiy-madaniy tajribani berishga yo’naltirilgan kasbiy faoliyat turidir. Bu faoliyat talim standartlari. o’quv rejalari, dasturlari bilan belgilanadi. Ijtimoiy pedagogik faolayat-bolaga ijtimoiydashuvi jarayonida (bolaning jamiyatga kirishi) yordam ko’rsatishga qaratilgan kasbiy faoliyat turidir. Bola bilan bo’lish mumkin turli xil ta’lim muassasalari, tashkilotlari, birlashmadari ijtimoiy pedagoglar bilan amalga oshiriladi.
Ijtimoiy pedagogik faoliyat har doim, ya’ni aniq bir bolaga va ijtimoilashuv, jamiyatga integratsiya jarayonida yuzaga keladigan muamolarini hal etishga yo’naltirilgan bo’ladi.
Kasbiy faoliyat tuzilmasi har qanday faoliyat o’z tuzilmasiga egadir. Ular faoliyat elementlarining o’zaro bog’liqligini va o’zaro hartlarini aniqlaydi. Ijtimoiy pedagog faoliyati tuzilmasi quyidagi komponentlardan iborat: sub’ekt (faoliyatni amalga oshiruvchi tomon), obyekt (faoliyat yo’naltirilgan tomon), maqsad (faoliyat orqali nimaga intilinadi), vazifa (faoliyat orqali nimalar amalga oshiriladi), vositalar(faoliyat kaysi usul yoki texnika yordamida amalga oshiriladi).
Ijtimoiy pedagog faoliyatining ob’ekti jamiyatga moslashish jarayonidagi yordamga muhtoj bolalar va yoshlardir. Bu toifaga intellektual, ruxiy, ijtimoiy nuqsoni bor bolalar, shuningdek, jismoniy, ruhiy yoki aqliy shakllanishi bizilgan bolalarining katta qismi (ko’zi ojo’z, kar—soqov, aqliy ojiz va bolalar srebral falajligiga chalinganlar) kiritiladi. Ular jamiyatning alohida mehriga muxtojdir.
Agar bolaning jamiyatdagi shakllanishi normal kechsa unda ijtimoiy pedagog yordami zarur bo’lmaydi. Bordi-yu, ota-onalar va maktab uning shakllanishi, tarbiyalapishi va ta’lim olishini ta’minlay olmasa u holda ijtimoiy pedagog xizmati ksrak bo’ladi. Ijtimoiy pedagog faoliyatining maqsadi bolaning ruhiy sog’illigi va xavfso’zligi uchun haroit yaratish, uning oilasi, maktabi va atrofidagi unga salbiy ta’sir kirsatuvchi omillardan ogohlantiruvchi va ularni yengib o’tuvchi ijtimoiy, huquqiy, ruhiy, tibbiy va pedagogik muammolarini kompleks ravishda hal etish maqsadida turli mutaxassilar (ruxiyatshunoslar, tibbiy xodimlar, ijtimoiy xodimlar va yuristlar) hamda mamuriy organlar va idoralarning (talim, sog’liqni saqlash, ijtimoiy himoya sohasidagi) mazkur masalaga yo’naltirilgan say-harakatlarini muvofiqlashtirib turishda vositachi bo’la olishi kerak.
Ijtimoiy pedagog faoliyatidagi muhim yo’nalish-bu BMT konventsiyasida e’lon qilingan bolaning yashashga, sog’lom shakllanishga, talim olishga, o’z qarashlarini erkin ifoda etishga, kamsitishning har qanday turidan himoyalashga aratilagan huquqdarini himoya qilishdir. Ijtimoiy pedagog faoliyatidagi yana bir yo’nalish-bu bolani shakllanishiga ko’maklashuvchi ijtimoiy loyihalar va dasturlar, xususiy tashabbuslarni ishlab chiqishda ishtirok etishdir. Shunday qilib, ijtimoiy pedagog faoliyatiga quyidagi vazifalarni biriktirish mumkin: .