‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Sharq tarixi o‘rganish ishida A.A.Viga Sin, M.A.Dandamayev,
D.V.Deopark, G.F.Ilin, M.V.Kryukov, V.I.Kuzishin, V.M.Masson
va boshqa tarixchi va sharqshunoslarning xizmatlari ham kattadir.
Shuni ta’kidlab o‘tish joizki, Qadimgi Sharq dunyosi Shimoliy,
Shimoli-sharqiy Afrika, Old Osiyo, Eron yassitogiigi, O'rta Osi­
yoning janubiy hududlari, Hindiston, Xitoy, Yaponiya, Koreya va
Janubi-sharqiy Osiyo hamda bular orasidagi turli tabiiy muhitga
ega bo‘lgan hududlami o‘z ichiga olgan ulkan maydondan iborat
boigan. Yuqorida ta’kidlanganidek, qadimgi Sharq dunyosining
tabiiy sharoiti har jihatdan xilma-xil bo‘lib, unga xos boigan tabiiy
sharoitning asosiy manzarasi quyidagilardan iborat bo‘igan:
1.Keng dashtu choilari va tekisliklari b oigan suvsiz,
qurg‘oqchil yassi togiiklar.
2. Nil, Frot, Dajla, Hind, Gang, Jamna, Braxmaputra, Xuanxe,
Tajan, Murg‘ob kabi katta-kichik daryolar oqib o ‘tadigan va shu
daryolaming suvi bilan sug‘oriladigan, allyuvial yotqiziqli, serho-
sil, unumdor pasttekisliklar.
3. Okean va dengizlarga bevosita tutashgan sohilbo‘yi mam-
lakatlari.
4. Hududning Zagros, Kavkazorti, Turkman - Xuroson, Pomir,
Hindikush, Himolay, Sharqiy Tyanshan, Tibet, Kunlun kabi to g iik
viloyatlari;
5. Sharq dunyosining har qayerida uchraydigan va yastanib
yotgan sho‘rxok cho‘1 mintaqalari.
Mazkur geografik muhitning birinclii ko‘rinishiga Suriyani
Mesopotamiya bilan bogiab turuvchi Suriya-Mesopotamiya dasht-
lari, hududning katta-kichik togiari, Kaspiybo‘yi dashtlari, Marka­
ziy Osiyo yassi togiiklari, Hindistondagi Dekan, shuningdek, Xi-
toyning keng to g iik viloyatlari va dashtlarini kiritish mumkin.
Geografik muhitning ikkinchi ko‘rinishiga Buyuk daryolaming