O‘zbekiston respublikasi qonun hujjatlari ma’lumotlari
milliy bazasi (Lex.uz) LexUz - O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi bo‘lib, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000 yil 5 avgustdagi 304-sonli «Qonun hujjatlarini turkumlashni takomillashtirish va huquqiy axborotlarni tarqatishni tartibga solish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarorini bajarish maqsadida yaratildi. LexUz ning maqsadi aholining huquqiy madaniyati darajasini ko‘tarish, qonunchilik hujjatlaridan yuridik va jismoniy shaxslarning keng foydalanish imkoniyatini ta’minlash, jamiyatni huquqiy axborotlashtirish tizimini takomillashtirishdan iboratdir. LexUz foydalanuvchilarga Internet orqali normativ-huquqiy hujjatlarni olishga imkoniyat yaratadi. Tizimdan foydalanish uchun Internetga ulangan kompyuter (yoki boshqa uskunalar) kerak. Hujjatlardan foydalanish uchun ro‘yxatdan o‘tish majburiy emas. Ro‘yxatdan o‘tish tizimdagi qo‘shimcha (normativ hujjatning o‘zgarishlarini ko‘rish, hujjatlarni kengaytirilgan parametrlari bo‘yicha izlash, elektron pochta orqali qonunchilikdagi yangiliklar haqida xabar olish kabi) imkoniyatlaridan foydalanish uchun zarur.
LexUz foydalanuvchilari tizimdan normativ-huquqiy hujjatlarni topishi mumkin. Ular orasida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, kodekslari va qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmonlari, Adliya vazirligida ro‘yxatdan o‘tgan idoraviy normativ-hujjatlari, Konstitutsiyaviy sud, Oliy sud va Oliy xo‘jalik sudi plenumlari qarorlari, O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari, texnik va boshqa turdagi hujjatlar mavjud.
O‘zbekistonda huquqiy-normativ hujjatlarni tarqatuvchi bir necha dasturlar mavjud. LexUz ulardan quyidagi afzalliklari bilan ajralib turadi:
Mobillik. LexUz tizimidan dunyoning istalgan joyidan foydalanish mumkin. Buning uchun faqat kompyuter (yoki boshqa uskunalar) va Internet tizimi kerak bo‘ladi. Qo‘shimcha hech qanday dastur o‘rnatish zarur emas.
Qulaylik. Boshqa mavjud dasturlarni doimo yangilab borish lozim, bu esa foydalanuvchilardan qo‘shimcha mablag‘ yoki vaqt talab qiladi. LexUz tizimidan foydalanuvchi bu haqda bosh qotirishiga hojat yo‘q.
Ishonchlilik. LexUz tizimi O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligiga tegishlidir va bu tizimga ma’lumotlar faqat rasmiy manbalardan kiritilishi ishonchliligini ta’minlaydi.
Bepullik. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2009 yil 31 dekabrdagi 340-sonli «O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasidan keng foydalanishni ta’minlash chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qaroriga asosan, 2010 yil 1 yanvardan boshlab barcha foydalanuvchilarning Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasidan tekin foydalanishi belgilangan.