Юрак ишемик касалликлари. Стенокардия

Гипертрофик кардиомиопатия
Бирламчи упка артерияси гипертензияси
Оқир артириал гипертензия
Аортал клапан етишмовчилиги
Булар тож артирияларини торайишига олиб келади
Физик зўриқишда (юриш, зинадан кўтарилиш, мушаклар иши) атеросклероз натижасида томирлар бўшлиқининг торайиўи миокарднинг қон билан таъминланишини камайтиради, бунинг устига томирлар спазми юзага келади ва миокарднинг тўсатдан ишемиясига олиб келади ва оқриқ юзага келади. Оқриқ метаболзм махсулотларнинг миокарда жойлашган марказга интилувчи вегетатив нерв охирларига таъсири натижасида ва кислород етишмовчилиги натижасида юзага келади. Импулслар, оқриқни вистсеро-сенсор рефлекслар типида юзага келтиради. Улар бош мияга берилади, бунда оқриқ қабул қилинади, шунингдек орқа мия сегментларига(ВИИ бўйин ва И-В кўкрак) қам берилади, бу шу касаллик учун характерли оқриқ иррадиатсиясини ташкил қилиши билан тушунтирилади. Маълумки қаммма тож артериялари атеросклерозли беморларда қам стенокардия хуружлари кузатилмайди. Тож артерияларининг спастик қисқаришини чақирувчи функтсионал факторлар органик касалликлардан ташқари муқим рол ўйнайди.
Хавф омиллари:
оилавий анамнез
гиперхолестеринемия(№-5.17ммолГ`л) 6.6ммолГ`л ва ундан кўп
артериал гипертензия
қандли диабет
чекиш
психоемотсионал зўриқиш
еркак жинси
ёши катталарда
ортиқча тана вазни
гиподинамия

3. Стенокардия билан оқриган беморларни клиник текшириш усуллари

Шикоятлари
Стенокардияда асосий симптом хуружли оқриқ қисобланади. Оқриқ тўш ортида локализатсияланади.
Оқриқ чап қўл, чап куру остига, бўйиннинг чап соқасига, баъзан ўнг қўл ва пастки жақга берилиши мумкин.
Оқриқ характерига кўра- босувчи, оқирлик қисси, қисувчи, баъзан жиқилдон қайнагандек оқриқ бўлади. Хуружлар асоан физик зўриқишдан кейин юзага келади, лекин овқатлангандан кейин, иссиқдан совуққа чиққанда, шабадали об-қавода(зўриқиш стенокардияси). Баъзи стенокардияларда тинчликдаги ва кечқурун юзага келади(настабил стенокардия).
Оқриқ давомийлиги- бир неча сеунддан 30 минутгача.
Оқриқ касаллик бошларида физик зўриқиш тўхтатилгандан кейин, кейинчалик эса нитратлар(нитроглитсерин) қабул қилгандан кейин бартараф қилинади.
Бемор шикоятларига қараб стенокардия қуйидагича таснифланади:
Тасниф
1. Зўриқиш стенокардияси ёки турқун стенокардия(аниқ зўриқишдан кейин юзага келади) 4 та функционал синфларга бўлинади:
ФС I- Кўпроқ физик зўриқишдан кейин оғриқ бошланади.
ФС II- 500 метр юрганда ёки 1 этаждан кўпроқ юқорига чиққанда оғриқ юзага келади.
ФС III- Бир оз зўриқишдан кейин: уй ичида юрганда, 100-500 метр юрганда, 1 этажга юқорига чиққанда оғриқ бошланади.
ФС IV- Оғриқ кўп бўлмаган физик зўриқишдан кейин: 100 метргача ёки тинчликда юзага келади.
2. Ностабил стенокардия (кўпинча бу инфаркт олди ҳолати сифатида қаралади ва шошилинч ёрдамга муҳтож бўлади). Қуйидагиларга бўлинади:
Биринчи марта юзага келган стенокардия- стенокардия хуржлари биринчи марта юзага келган бўлса.
Авж олиб борувчи стенокардия. Бу хуружлар сонининг ошиб бориши, улар давомийлигининг, интенсивлигининг ошиши билан кечади.