Yuqori siydik chiqaruv yo`llarining tug`ma nuqsonlari

Klinikasi.

• Bolalarda gidronefrozning klinikasi haddan tashqari ko‘p qirrali o‘ziga xos patognomik simptom yo‘q Klinik belgilari gidronefrozning shakli va bosqichga bog‘liq Ko‘p hollarda gidronefroz o‘zgarishlar latent bo‘lib, ko‘pincha uni o‘z vaqtida aniqlash mushkul.
• Gidronefrozning asosiy belgilari. 1. Og‘riq U har xil bo‘lib, ba’zan doimiy uvishib turuvchi xislatga ega.
• Ayrim hollarda sanchiqqa ham aylanishi mumkin. Og‘riqning kuchli yoki kuchsiz bo‘lishi buyrak jomining qanchalik kattalashganiga bog‘liq emas, aksincha, buyrak jomi qancha kattalashgan bo‘lsa, og‘riq ham shunchalik kuchsiz bo‘ladi.
• 2. Buyrak sohasidagi shish yoki o‘smasimon hosila, odatda bexosdan aniqlanadi. Bunda buyrakning tashqi qismi silliq bo‘lib, paypaslaganda elastiklik muhitiga ega, ayrim bemorlarda esa buyrakning joyidan biroz siljishini, perkussiyada suyuqlik borligini osonlik bilan bilsa bo‘ladi. Biroq, bu belgi ancha kech vaqtlarda aniqlanadi.
• 3. Siydikdagi o‘zgarishlar, birinchi navbatda mikrogematuriya aniqlanadi.

Davosi

• Bolalarda rekonstruktiv-plastik operatsiya usullari qo‘llaniladi. Hozirgi paytda Andersen-Yan-Kucher rekonstruktiv-plastik operatsiyasi qo‘llanilmokda. Bunda gidronefrozga sabab bo‘lgan joy (skleroz, stenoz, klapan va b.) kesib olib tashlanadi va siydik yo‘li kesilgan uchidan uzunasiga 1,0 sm atrofida qirqilib, keyin buyrak jomiga anastomoz qilinadi.
• Hatto radioizotop renografiyada ham buyrak funksiyasi aniqlanmagan taqdirda plastik operatsiya usulini qo‘llash kerak. Chunki bolalar buyragining kompensator mexanizmi ancha kuchli bo‘ladi. Biroq, buyrak parenximasi haddan tashqari noziklashib, buyrak suv to‘ldirilgan xaltachaga o‘xshab qolgan hollarda nefrektomiya bajariladi

TUG’MA OBSTRUKTIV MEGAURETER

•  
• Megaureter – bu yig’ma termin bo’lib, siydik nayi va jom kosacha tizimida kengayishini bildiradi. Bu terminni birinchi marta tibbiyotga Caulk 1923 yil kiritgan.
• Kasallikning uchrash nisbati: Aniqlanishi 1: 10 000. Asosan o’g’il bolalarda uchraydi. O’g’il bolalarning qiz bolalarga nisbati - 4,8 : 1.0. Chap siydik nayi ko’proq zararlanadi 1,7- 4,5 : 1,0. Ikki tomomnlama megaureter 10-20% holatda kuzatiladi.
• Etiologiya: Tug’ma obstruktiv megauretephing sababi - siydik nayi distal qismining mushak qavatida struktur o’zgarishlar yuzaga kelishi hisobiga yuzaga keladi, bu o’z navbatida har xil darajada namoyon bo’lishi mumkin: siydik nayi bo’ylama mushak fibroz tolalarining kamayishi yoki umuman bo’lmasligi, aylana fibrozg’mushak tolalaphing gipertrofiyasi yoki giperplaziyasi yoki biriktiruvchi to’qima tolalarining oshishi. Bu o’zgarishlaphing qay darajada rivojlanganligiga qarab minimaldan tortib to’liq obstruksiyagacha olib kelishi mumkin.