Yu. S. Shokirova, E. Yunusaliyev


III-bosqich  Tadbirkorlik g‘oyasini iqtisodiy samaradorligini baholash



Download 2,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet66/197
Sana11.03.2022
Hajmi2,52 Mb.
#490846
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   197
Bog'liq
korxonalarda ishlab chiqarishni tashkil qilish

 
 
III-bosqich 
Tadbirkorlik g‘oyasini iqtisodiy samaradorligini baholash
 
O‘zingizga mos bo‘lgan biznes sohasini tanlab olgach, sizni qiziqtirayotgan 
g‘oyalarning qaysi birini qo‘llash maqsadga muvofiq bo‘lishini aniqlash uchun 
ularning iqtisodiy samaradorligini tahlil qiling va ulardan eng qulayini tanlang. 
Tadbirkorlik g‘oyasini iqtisodiy samaradorligini aniqlovchi mezonlardan biri foy-
dadir. Foyda balans va sof foydaga bo‘linadi. 
Balans foyda mahsulotni sotishdan keladigan tushum bilan ularni ishlab 
chiqarish va sotishga sarflangan xarajatlarning ayirmasi sifatida aniqlanadi: 
(1) 
Sof foyda esa, balans foydadan soliq to‘lovlari ayirmasiga teng: 


111 
4
3
2
1
Х
Х
Х
Х
Х




N
Х
Х
Х
X
Х





)
(
4
3
2
1
Х
F
R

(2) 
Rentabellik quyidagicha aniqlanadi. 
Т
F
K
q

(3) 
Kapital qo‘yilmalar TG‘ samaradorligida muhim o‘rin tutadi. Tadbirkorlik 
faoliyatini endigina boshlayotgan kishilar uchun kamroq kapital qo‘yilma talab 
qiladigan sohalar - konsalting, servis, savdo, vositachilik, reklama xizmatlaridan 
boshlash qulaylik tug‘diradi. 
Kapital qo‘yilmalar quyidagi formula orqali aniqlanadi: 
Т
F
K
q

 
Tadbirkorlik g‘oyasini amalga oshirishdan kutilayotgan iqtisodiy 
samaradorlik quyidagi ketma-ketlikda tahlil qilingan: 
1.
Kerakli ma’lumotlarni to‘plang.
2.
O‘z biznesingizni tashkil qilish va ro‘yxatdan o‘tkazish xarajatlari (
X
1
) ni 
hisoblang. 
3.
Mahsulot (xizmat) ishlab chiqarish uchun ishlab chiqarish bazasini yaratishga 
sarflangan xarajatlarni (kapital qo‘yilma) (
X
2
) hisoblang. 
4.
Mahsulot (xizmat)ni ishlab chiqarish joriy xarajatlarini (
X
3
) hisoblang. 
5.
Mahsulot (xizmat)ni sotish xarajatini (
X
4
) hisoblang. 
Shunday qilib: 
yoki 
bunda, 
N
- mahsulot miqdori. 
6.
Mahsulot (xizmat) bahosini belgilang. 
7.
Kutilayotgan tushumni (
T
) hisoblang. 
8.
Kutilayotgan balans foydani (
F
b
) hisoblang. 
9.
Balans foydadan to‘lanadigan soliq va to‘lovlarni (
S
) hisoblang. 
10.
Sof foydani (
F
s
) aniqlang. 
11.
Bordiyu, hisob-kitoblar sof foydaga erishilmaganligini ko‘rsatsa, u holda tan-
langan g‘oya samarasiz hisoblanadi yoki sotish narxini o‘zgartirgan holda 
hisoblar qaytadan qilinadi. 


112 
O‘yin yakuni 
Natijalarni quyidagi jadvallarga kiriting. 
Bir necha g‘oya bo‘yicha natija 
larni solishtiring. Eng qulay g‘oyani tanlang. 
3.7-jadval 

Download 2,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   197




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish