Ю. И. АҲмадалиев

K.Cameron, M.Gelling, Stewart G.R. кабиларни санаб ўтиш мумкин 
Ўзбекистонда топонимиканинг турли йўналишларини илмий тадқиқ 
этишга С.П.Толстов, Я.Ғ.Ғуломов, Б.А.Аҳмедов, А.Р.Муҳаммаджонов, 
Э.М.Мурзаев, Ҳ.Хасанов, С.Қораев, С.Губаева, Н.Охунов, Т.Нафасов, 
З.Дўсимов, П.Ғуломов, Ж.Латипов, Т.Эназаров, С.Наимов, Н.Мингбоев, 
М.Миракмалов, Қ.Хакимов каби олимлар катта ҳисса қўшдилар. 
Топонимика ва географик терминшуносликнинг ривожланишида 
профессор Ҳ.Хасановнинг хизматлари беқиёс. Олимнинг “Географик 
номлари имлоси” (1962), “Ўрта Осиё жой номлари тарихидан” (1965), “Ўрта 
Осиёлик географ ва сайёҳлар” (1964), “География терминлари луғати” (1966), 
“Ер тили” (1977), “Сайёҳ олимлар” (1981), “Географик номлар сири” (1985) 

---

18 
каби асарларида, кўплаб рисола ва мақолаларида жой номлари изоҳи, имлоси 
ва келиб чиқиши ҳақида қизиқарли маълумотлар берилган. 
Мамлакатимизда топонимика фанининг ривожланишида география 
фанлари доктори, профессор С.Қораевнинг алоҳида ўрни бор. Олимнинг 
“Топонимика” (1970), “Географик номлар маъносини биласизми?” (1970), 
“Географик номлар маъноси” (1978), ”Этнонимика” (1979), “Ўзбекистон 
топонимларини ҳосил қиладиган асосий терминлар ва бошқа сўзлар луғати” 
(2001), “Ўзбекистон вилоятлари топонимлари” (2005), “Топонимика” (2006) 
каби асарлари мазкур соҳага бағишланган. 
Ҳудудлар топонимиясини ўрганишда этнонимларни (халқ, уруғ-қабила 
номлари билан аталадиган жой номларини) билиш зарур шартлардан 
биридир. Мазкур соҳадаги билимлар С.С.Губаеванинг “Этнический состав 
населения Ферганы в конце ХIХ начале ХХ в. (1983) ҳамда К.Ш. 
Шаниязовнинг “К этнической истории узбекского народа” (1971) асарларида 
берилган.
Фарғона водийси топонимикасига бағишланган ишлар орасида 
Н.Охуновнинг 
“Антропотопонимика 
нима?” 
(1984), 
“Жойлар 
ва 
номлар”(1986), “Топонимлар ва уларнинг номланиш хусусиятлари” (1989), 
“Ўзбекистон топонимияси” (2005), “Муқаддас қадамжойлар” (2005), 
”Фарғона вилояти ойконимларининг номланиш хусусиятлари” (2010) каби 
асарлари ажралиб туради. Шу ҳолатни таъкидлаш лозимки, бу олимнинг 
топонимиканинг назарий масалалари бўйича чиқарган хулосалари ҳам вилоят 
топонимларини чуқур илмий таҳлили асосида чиқарилган. 
Республикамизда топонимика фанининг ривожланишида жанубий 
Ўзбекистон топонимияси бўйича мутахассис Т.Нафасовнинг хизматлари 
катта. Унинг “Ўзбекистон топонимларининг изоҳли луғати” (1988), 
“Қишлоғингиз нега шундай аталади” (1989), “Ўзбек номномаси” (1993) деб 
номланган асарлари ниҳоятда қимматлидир. Хоразм воҳаси топонимияси 
бўйича тадқиқотлар олиб бораётган олим З.Дўсимовнинг, географик 
терминология 
бўйича 
илмий 
тадқиқотлар 
олиб 
бораётган 

---

19