Yosh bolalarni ichki sekretsiya bezlarining tuzilishi, funksiyalari va yoshga oid xususiyatlari

Aralash bezlar. Bularning to'qimasi ikki qismdan iborat bo‘lib, bir qismida ishlab chiqariladigan suyuqlik xuddi tashqi muhitga chiqariladi, ikkinchi qismida ishlab chiqariladigan suyuqlik xuddi ichki sekretsiya bezlaridagi singari organizmning ichki muhitiga, ya’ni qon va limfaga quyiladi. Aralash bezlarga oshqozon osti va jinsiy bezlar kiradi.

Ichki sekretsiya bezlarining ahamiyati. Ichki sekretsiya bezlari odam tanasining turli qismlarida joylashgan bo‘lib, ularda ishlab chiqariladigan suyuqlik gormon deb ataladi. Bezlarda ishlab chiqa­riladigan gormon bevosita bezning to‘qimasidan o‘tayotgan qon va limfaga quyiladi. Ichki sekretsiya bezlarida ishlab chiqariladi­gan gormonlar oz miqdorda, ya’ni gr ning milliard qismiga teng. Ammo shunga qaramay, ular odam organizmidagi barcha modda­lar almashinuvi jarayonlarida, to‘qima va organlar funksiyasining boshqarilishida, bolalar hamda o‘smirlar organizmining o‘sishi va rivojlanishida, ular balog‘atga yetishida, odamning nasi qoldirishi- da muhim ahamiyatga ega. Ichki sekretsiya bezlarining hammasi birga qo‘shilgan holda organizmning endokrin sistemasini tashkil etadi. Bu bezlar odam tanasining turli qismlarida joylashgan bo‘lsa ham ularning funksiyasi bir-biriga chambarchas bog‘liq.

Gipofiz bezi. Bu no‘xatsimon, massasi 0,5—0,6 gr ga teng bo‘lib, bosh miyaning ostki sohasida, kalla suyagining turk egat- chasi deb atalgan qismida joylashgan. Gipofiz oldingi, oraliq va orqa bo‘laklardan tashkil topgan. Gipofizning oldingi bo‘lagidan olti xil: somatotrop, adrenokortikotrop, tireotrop, gonodotrop, laktotrop, lyutenlovchi gormonlar ajraladi.