n - evakuatsiya chiqish joylarning soni;
D - yo‘lak uzunlini, m.
Ikkitadan ortiq evakuatsiya chiqish joylari mavjud bo‘lsa, xonadagi, qavatdagi yoki binodagi hamma odamlarni bexatar evakuatsiya qilish ularning har biridan tashqari, hamma evakuatsiya chiqish joylari bilan ta’minlanishi kerak.
Evakuatsiya chiqish joylari balandligi 1.9 m dan, eni esa kam bo‘lmasligi kerak:
-1.2 m dan - F1.1 sinfga mansub xonadan evakuatsiya qilinadiganlar soni 15 kishidan ortiq bo‘lganda, boshqa vazifaviy yong‘inga xavfli xona va binolardan, F1.3 sinfga mansublari - 50 kishidan ortiq bo‘lganda bundan mustasno.
-0.8m dan - bo‘lgan hamma hollarda.
Zina kataklari tashqi tarafdagi eshiklari va zina kataklaridan vestibyuldan chiquvchi eshiklar eni hisob bo‘yicha, yoki zinapoya eni 5.29-banda belgilangan zinapoya enidan kam bo‘lmasligi lozim.
Barcha holatlarda ham evakuatsiya chiqish yo‘llarning eni shunday bo‘lishi kerakki, ochiq joy yoki eshik orqali o‘tuvchi evakuatsiya yo‘lini geometriyasini hisobga olgan holda, odam yotgan zambilni bemalol olib o‘tish mumkin bo‘lsin.
Evakuatsiya chiqish joylaridagi eshiklar va evakuatsiya yo‘lidagi boshqa eshiklar binodan chiqish yo‘nalishi bo‘yicha ochilishi lozim.
Eshiklarni ochilish yo‘nalishi meyorlanmaydi:
a) F1.3 va F1.4 sinfga mansub xonalar uchun;
b) bir vaqtda 15 dan ortiq kishi to‘planmaydigan xonalar uchun, A va B toifadagi xonalar bundan mustasno;
v) sathi 200 kv m dan ortiq bo‘lmagan, doimiy ishchi o‘rini bo‘lmagan omborxonalar uchun;
g) sanitariya qismlari uchun;
d) 3-turdagi zina maydonchasiga chiqish uchun;
e) shimoliy qurilish iqlimli mintaqasida joylashgan binolar tashqi eshiklari uchun. Qavatlararo yo‘laklardan, hollardan, foyelardan, vestibyullardan va zina kataklaridan evakuatsiya chiqish yo‘llari eshiklari, ularni kalitsiz erkin ochilishiga halaqit beruvchi to‘siqlar bo‘lmasligi lozim. Balandligi 15 m. dan ortiq binolarda xonalardan tashqari bu eshiklar ochilmagan yoki qalin oynadan bo‘lishi kerak.
Zina kataklarida eshiklar o‘z-o‘zidan yopilishi uchun moslamalar va zichlagichlariga ega bo‘lishi shart. Tashqariga yoki xonalarga olib boradigan eshiklar zina kataklar tomonidan o‘z-o‘zidan yopiladigan va zichlagichlar uchun asboblar bo‘lishi shart emas. Umumiy yo‘laklarga olib chiquvchi zina kataklari eshiklari, lift xollari eshiklari, doimiy havo bosimi bo‘lgan shlyuz-tambur eshiklari o‘z o‘zidan yopilishi uchun moslamalar va zichlagichlarga ega bo‘lishi lozim, yong‘in vaqtida havo bosimi bo‘lgan tambur-shlyuz eshiklari va majburiy tutunga qarshi himoyali xonalar eshiklari, esa ularni o‘t tushgan vaqtda yopilishi uchun avtomatikaga ega bo‘lishi kerak. Evakuatsiya chiqish joylari, talablarga javob bermaydigan chiqishlarga avariyaviy sifatida qaralishi mumkin va yong‘in vaqtida odamlar xavfsizligini oshirish uchun mo‘ljallanishi mumkin.
O‘t tushgan chog‘da avariya chiqish joylari evakuatsiya vaqtida hisobga olinmaydi.
Bugungi o‘tilgan mashg‘ulotdan kelib chiqqan holda O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari Oliy Bosh Qo‘mondonining talablariga asosan yong‘inni oldini olish bo‘yicha profilaktik tadbirlarni olib borishni o‘rganish, yong‘in xavfsizligi qoidalarini buzilishi xolatlarini aniqlab va uni o‘z vaqtida bartaraf qilish choralarini ko‘rish bo‘linma komandirlarining hozirgi kundagi o‘rganishi lozim bo‘lgan dolzarb masaladir.
MUSTAQIL TAYYORGARLIKGA VAZIFA (O‘R VMning 20.10.2020 yildagi «Yong‘in xavfsizligi qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida»gi 649-sonli Qarori, Xudoev A.D. Yong‘in xavfsizligi. – T.: Patent-press, 2006. - 730 b. o‘qib o‘rganish.).
ilova
Avtomatik yong‘inni o‘chirish qurilmalari hamda avtomatik yong‘in signalizatsiyasi bilan
himoya qilinadigan binolar, inshootlar, xonalar va uskunalarning
RO‘YXATI
Ushbu ro‘yxat binolar, inshootlar, xonalar va uskunalarni (keyingi o‘rinlarda - ob’ekt) avtomatik yong‘in signalizatsiyasi (keyingi o‘rinlarda - AYOS) va avtomatik yong‘in o‘chirish qurilmalari (keyingi o‘rinlarda - AYOO‘Q) bilan barcha bosqichlarda himoyalash, o‘rnatish, ishlatish, ta’mirlash va hokazolarning tartibga soluvchi asosiy talablarni belgilaydi. Ushbu ro‘yxatning talablari idoraviy mansubligi va mulkchilik shaklidan qat’i nazar barcha tashkilot va idoralar uchun majburiydir.
Ushbu ro‘yxatga kiritilmagan ob’ektlar, qurilish, yong‘in xavfsizligi bo‘yicha texnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlar talablariga muvofiq (QMQ, SHNQ, RH, YOXQ va boshqalar) hamda idoraviy normalar va ro‘yxatlar talablariga muvofiq AYOS va AYOO‘Q bilan jihozlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |