М
ПБ
Т
=
Bu yerda:
T – pul multiplikatori;
PB = MO + VR
PB – pul bazasi (Markaziy bank aktivi);
MO – banklardan tashqari ochiq bozorda muomaladagi pul
mablag‘lari;
BR – bank zaxiralari;
M = MO + D
M – jami pul massasi;
D – omonatlar.
Agar pul multiplikatorining miqdori hisoblab chiqilsa, pul bazasi
o‘zgarganida pul massasi qancha o‘zgarishini aniqlash imkoni tug‘iladi.
Boshqacha qilib aytganda, agar pul bazasining va multiplikatorning o‘z-
garishlari ma’lum bo‘lsa, jami pul massasi va uning agregatlarini basho-
ratlash imkoniyati vujudga keladi.
Hozirgi iqtisodiyotda zaxira pullar (VR)ning o‘zgarishi bilan pul
multiplikatori (m) o‘rtasida kuchli teskari aloqa mavjud. Masalan, ochiq
bozorda muomaladagi naqd pullarni ko‘paytirishga (ya’ni, pul bazasi
hajmini o‘stirishga) qaratilgan operatsiya ko‘pchilik hollarda bir qator
asosiy foiz stavkalarining o‘zgarishiga olib keladi. Bu esa, o‘z navba-
tida:
Do'stlaringiz bilan baham: |