Yengil sanoat

Vkladishlar. Bu paxtadan qilingan, quloq teshigiga o‘rnatishga mo‘ljallangan vositadir. Uning samaradorligini oshirish maqsadida bazi bir parafinga o‘xshash moddalar shimdiriladi. Bundan tashqari, qattiq moddalardan, masalan, rezina, ebonit kabilardan yasalgan vkladishlardan ham foydalaniladi. Vkladishlar eng arzon va ishlatishga eng qulay vositalar hisoblanadi. Lekin ularning samaradorligi oz, yani 5-20 dB gacha tovushni kamaytira oladi.

SHuningdek, bazi hollarda noqulayligi quloq teshigini yallig‘lantirishi mumkinki, bu uning salbiy jihatlari hisoblanadi.

Naushniklar. Sanoat korxonalarida VSNIIOT naushniklaridan keng foydalaniladi. Naushniklar quloqni yaxshi berkitadi va prujinalar yordamida ushlab turiladi. Naushniklar past chastotadagi tovushlarga nisbatan yuqori chastotadagi shovqinlardan yaxshi muhofaza qiladi. Uning samaradorligi 7—38 dB atrofida bo‘ladi.

SHlemlar. Haddan tashqari katta shovqin sharoitida (120 dB dan ortiq) shovqin inson bosh miyasiga tasir ko‘rsatadi. Bunday hollarda naushnik va vkladishlar hech qanday foyda bermaydi. SHuning uchun bosh miyani muhofaza qiladigan shlemlardan foydalaniladi.