Yengil sanoat korxonalarida maxsulotlar va xizmatlar xavfsizligini ta’minlashning zamonaviy talablari

Tarash uskunalari.
Xozirgi kupgina yigiruv korxonalarida CHMM-450 M4, CHMM-14 tarash mashinalari o’rnatilgan Bu mashinalarning xavfli joylarni katta to’liqda aylanuvchi kabul kiluvchi, bosh va ajratuvchi barabanlar, ularga xarakat uzatuvchi mexanizmlar, paxtani tolarga joylashtirish moslamalaridir.
Ishchi xolstni kabul kiluvchi barabanning ta’minlovchi valigi tagiga kistirish paytida extiyot bo’lishi, uni maxsus tayokcha bilan yoki bukilgan barmoklar bilan bajarishlari tavsiya qilinadi. Shunday kilinmasa barmoklar uchinchi valik qilib olishi va jaroxatlashi mumkin.
Ayrim xollarda mashinadan chikayotgan tarandi ajratuvchi tarok tishlariga ishlab, yigilib koladi. U juda katta tezlikda (mino’tiga 1000-1200 marta) xarakatlanayotgani sababli va ajratuvchi baraban sababli bu xolat xavflidir. Shunday xolda darxol mashinani tuxtatish zarur bo’ladi. Yigilib kolgan paxtani (ozgina bulsa xam) tarok va ajratuvchi baraban xarakatlanib turganda olib tashlash taqiqlanadi.
Titish - savash agregatlari.
Bu agregatda paxta tolalarini titish, aloxida-aloxida tolalarga ajratish va ularni xos-chup va ifloslikdan tozalash ishlari bajariladi. Bunda xavfli joylari katok bilan xarakatlanuvchi pichokli, plankali va ipakli savagichlar bulib, ularni mashina ishlab turganda ochish kat’iyan man qilinadi, shuning uchun ular tuxtamalariga ochib bo’lmaydigan moslamalar bilan ta’minlaganlar.
Yana bir xavfli joyi savash mashinasining old tomonidagi xolatini urash va uni avtomatik chiqarib olish mexanizmidir. Bu jarayon avtomatlashtirilgan, lekin xolatini kattik qilib urash mexanizmini tula berkitish imkoni bo’lmaganligi uchun ayniksa paxtani uklok tagiga kistirish vaqtida juda extiyot bo’lish kerak bo’ladi. Kolosniklar panjarasini tagidan chiqindilarni yigishtirib olish ishlarini mashina to’liq tuxtagandan keyin bajarish mumkin.
Xozirgi zamonaviy mashinalarda bu jarayonga umuman extiyoj kolmagan, chunki titilgan paxta tarash mashinalariga havo okimi bilan uzatiladi.
Mazkur mashinalarning xarakat uzatish mexanizmlari ikki yon tomonga joylashgan bulib, ular metall to’siqlar bilan tusib kuyiilgan. Ularni ish paytida ochish ta’kiklanadi.
Piltani tolalarga joylashtirish mexanizmi kopkogi ko’tarilganda avtomatik ravishda tuxtatuvchi blokirovka bilan ta’minlangan. Uning valiklariga pilta uralib kolgan yoki tozalash zarur bo’lgan xollarda kopkokin ochgandan sung xam biroz (inersiya sungirgicha) ko’tish kerak.
Yangi ishga tushirilayotgan yigiruv fabrikalari Germaniyaning Tryuchler firmasining DK-760 tarash mashinalari bilan ta’minlanayapti. Ushbu mashinalrning xarakat uzatish mexanizmlarida zanjiri uzatmalar xam xovligigi jixatdan ancha yukorigi bilan xarakatlanadi. (67-rasm).