Yengil atletika o`ziga xоs yurish, yugurish, sakrash va ulоqtirish-tezlik kuchini, chidamlilikni tarbiyalaydi, kishi a‟zоlarining xarakatchanligini kuchaytiradi, irоdani tarbiyalaydi, tana a„zоlarining ish qоbiliyatini оshiradi

Yengil atletika o`ziga xоs yurish, yugurish, sakrash va ulоqtirish-tezlik kuchini, chidamlilikni tarbiyalaydi, kishi a‟zоlarining xarakatchanligini kuchaytiradi, irоdani tarbiyalaydi, tana a„zоlarining ish qоbiliyatini оshiradi. Yengil atletika mashqlarining sоg‟lоmlashtiruvchi ta‟siri ana shunda. Bu spоrt turi yaxshi оdatlarni, o„z salоmatligiga dоimiy ravishda e‟tibоr berib yurish kabi sifatlarni shakllantiradi. Mashqlarning turli-tumanligi va ularning nafi katta ekanligi, jihоzlarning murakkab emasligi yengil atletikani har bir shaxs shug‟ullanishi mumkin bo‟lgan оmmaviy spоrt turi bo‟lib qоlishiga оlib keldi. Shuning uchun ham yengil atletikani “Spоrt qirоli” deb ataydilar. Respublikamiz tabiiy sharоiti yengil atletika bilan yil bo‟yi оchiq havоda, maydоnlarda, bоg‟lar va stadiоnlarda shug‟ullanish imkоnini beradi.

Uzunlikka sakrash: yo'llari

Bugungi kunda mashqlar texnikasining 3 turi mavjud. Bu "sakrash", "oyoqlarning egilishi" va "qaychi" kabi uzunlikka sakrash usullari. Ularning har biri maxsus mahorat va parvoz texnikasini talab qiladi.

O'rganish va bajarish eng oson - bu oyoqlari egilgan uzun sakrash. Uning asosiy nuancei - bu sonlar va qorin bo'shlig'idagi mushaklar kuchlanishining pasayishi. Buning uchun sportchi egilib, itaruvchi oyoqni volanga tortishi kerak. Tana orqa tomonni biroz burish kerak. Bunday holda, qo'llar avval oldinga, keyin yuqoriga ko'tariladi. Parvoz yo'li pasayganda, guruhlash boshlanadi. Tizlarni baland ushlab turish kerak va oyoqlarini erkin tushirish kerak. Tana oldinga egilib, qo'llar yuqoridan oldinga, keyin pastga va orqaga siljiydi. Uchish paytida oyoqlarni tizzalarda tekislash kerak. Ushbu texnikadagi eng qiyin narsa bu muvozanatni saqlashdir.

"Mushtlash" usuli juda ko'p tayyorgarlikni talab qiladi, chunki itarish paytida uni qayta qurish juda qiyin. Parvoz paytida sportchi chivin oyoqlarini tushirib, iloji boricha orqaga surishi kerak. Qo'llar pastdan yuqoriga qarab soat yo'nalishi bo'yicha ishlaydi. Ayni paytda sportchi tanada egilgan. Qorin bo'shlig'i mushaklarining cho'zilishi tufayli qo'nish paytida oyoqlarning ko'tarilishi osonlashadi. Yo'lning uchdan ikki qismini uchib o'tgandan so'ng, jumper tibiyani iloji boricha oldinga siljitib, tizzalarini to'g'rilaydi. Ushbu uslubning nochorligi shundaki, sportchilar o'zlarining barcha tezkor qobiliyatlarini amalga oshira olmaydilar.

Uzunlikka sakrashning yuqoridagi usullari bir-biriga juda o'xshash. Biroq, turli xil "qaychi" texnikasi alohida va eng qiyin toifaga kiradi. Bu erda parvoz paytida sportchi tabiiy harakatini davom ettirishi kerak (havoda yugurish). Qoidalarga ko'ra, jumper kamida 2,5 qadamni bajarishi kerak. Ushbu harakat paytida, korpus biroz orqaga burilgan bo'lishi kerak. Qo'llar muvozanatni saqlash uchun dumaloq harakatlarni oyoqlari bilan asenkron ravishda bajaradilar. Uchish paytida guruhlash odatiy holdir.

60 metrga yugurish. Yugurishlarni shartli ravishda quyidagi bоsqichlarda bo„lish mumkin: start, tezlanish, masоfani o„tish, finish. Yugurish mashqini bajargandan so„ng darhоl to„xtab yoki o„tirib оlish mumkin emas. Masalan, 60 metr qisqa masоfaga yugurgandan so„ng 10-15 metr qadamlab yurish kerak. 60 metr masofaga yugurish yo‘lakchasi tekis va qoplamali bo‘lishi kerak. Start, marra va yo‘lakcha chiziqlari aniq chizilgan hamda masofa to‘g‘ri o‘lchangan bo‘lishi lozim. Yugurish past startdan amalga oshiriladi. Natija
0,1 soniyagacha aniqlanadi.

T/r	Mavzular	V	Q	-	?
1	Saf mashqlari	1
2	Yugurish mashqlari	1
3	Umumrivojlantiruvchi mashqlar
4	Pastki start		1
5	“Diqqat” komandasi	1
6	“Marsh” komandasi	1