Yem-xashak yetishtirish agronomiya asoslari

Yerni  tayyorlash.  Lalmikor  dehqonchilik  sharoitida  yer  22-25  sm 
ch u q u rlik d a  hay dalib,  ekish  o ld id an   borona  va  m ola  yurgiziladi. 
Sug'oriladigan  yerlarda  yerni  haydashdan  oldin  gektariga  700-800  kub 
m etr  m iqd orid a  sug'orilib,  yer  yetilishi  bilan  25-35  sm  chuqurlikda 
haydaladi,  ekishdan  oldin  borona va mola  bosiladi.
Ekish.  Ekish uchun yirik, toza, bir tekisdagi urug'lar tanlanadi.  Urug' 
ekishdan  oldin  kasalliklar  va  hashoratlarga  qarshi  derazol,  raksil,  tuzil,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

devident  va  boshqa  tegishli  p rep aratlar  bilan  dorilanib  so ‘ng  ekiladi. 
U rug'ni dorilashda maxsus qo'llanm a va ko'rsatmaga rioya etilishi kerak. 
Aks  h o ld a   k u tilg a n   n atijag a   e rish m a slik   va  k o ‘ngilsiz  v o q ealar 
(zaharlanish)  sodir  bo‘lishi  mumkin.
Arpani ekish muddati har bir zonaning tabiiy iqlim sharoiti uchun eng 
muqobil  davrda  ado  etilishi  kerak.  Lalm ikor  dehqonchilik  sharoitida 
arpani ekish muddati tog'li, tog‘oldi zonalarda sentabr oxiri oktabr boshi, 
adir  yoki  do‘ng  tekislik  zonada  oktabr  oyining  o'rtasi,  tekislik  zonada 
oktabr  oyining  oxiri  noyabr  oyining  boshi  belgilanadi.  Sug‘oriladigan 
yerlarda  kuzgi  arpa  sentabr  oxiri  o k ta b r  boshida  ekish  eng  muqobil 
muddat  hisoblanadi.
Arpa bahorda ekilganda uni m art oyining boshlarida, umuman imkon 
boricha erta  bahorda  ekish kerak.
Arpani  ekish  m e’yori  iqlim  sharoiti,  navning  biologik  xususiyati, 
urug 'n in g  yirikligi  (1000  donasining  vazni)  kabi  k o ‘rsatkichlari  va 
urug‘likni  ekishda  uning  yaroqliligi  darajasini  hisobga  olgan  holda 
belgilanadi.
A rpa  bug'doy  ekiladigan  usulda  ekiladi.  Ekish  m e’yori  to g ‘li  va 
tog'oldi  lalmikor zonalarda  gektariga  4 mln  dona  urug‘  hisobida,  do‘ng 
tekislik lalmikor zonada  esa 3,5 mln bo'lishi tavsiya etiladi. Sug'oriladigan 
yerlarda  ekish  m e’yori  gektariga  4,5  mln.  dona  hisobida  bo'lishi  yaxshi 
natija  beradi.  Agar  bahorda  ekiladigan  bo'lsa  yuqoridagi  ekish  me’yori 
15-20  foizga  kamaytirilishi  lozim.
A rpani  ekish  chuqurligi  lalm ikor  yerlarda  5-6  sm,  sug'oriladigan 
yerlarda  tuproq  sharoitiga  qarab  4-6  sm  bo'lishi  lozim.
Parvarishlash.  Sug'oriladigan  yerlarda  arpa  ekilishi  bilan  u  egatlari 
orqali  sug'orilishi  kerak.
Arpani  begona  o'tlarga  qarshi  tuplanish  davrining  boshlarida  erta 
ko'klam da dalani ko'ndalangiga q arab boronalash lalmikor dehqonchilik 
sharoitida foydalidir. Agar dalani k o 'p  m iqdorda begona o 'tlar qoplagan 
bo'lsa,  maxsus  gerbitsidlami  qo'llash  zarur  bo'ladi.