«Yangiyo‘l Poligraf Servise» Tashkent – 2017 A. S. Sagdullaev, V. A. Kosteckiy Áyyemgi dúnya tariyxí

Afinada bilimlendiriw
Afinada mámleket mektepleri bolmaǵan. 
Ata-analar óz balaların oqıtıw ushın peda-

---

88
Disk 
ılaqtırıwshı. 
Músinshi
Miron
Este saqlań!
Grek músin-
shileri háy-
keller arqalı 
hár bir ós-
pirim – kúshli, 
fizikalıq jaqtan
shınıqqan hám 
óz Watanın 
qorǵawǵa 
ta yar bolıwı 
kerekligin 
ańlatqan.
gogqa (greksheden «
pedagog
» sózi «
balanı 
jolda baqlap barıwshı
» mánisin ańlatadı) haqı 
tóler edi. Nızam boyınsha tek er balalar ushın 
bilim alıw májbúriy edi.
Jeti jastan baslap balalarǵa jazıw hám 
esap law úyretilgen. Metall tayaqsha – 
stil
menen mum jaǵılǵan taxtayshaǵa háriplerdi 
jazǵan. Kópshilik puqaralar ushın bilim alıw 
usınnan ǵana ibarat edi. Pullı ata-analardıń 
perzentleri bolsa 
palestrlarda
– jeke menshik 
gimnastika mektepleri shólkemlestiw dawam 
ettiredi. Palestrda ádebiyat oqıtılıp, qosıq jazıw 
hám muzıka úyretiletuǵın edi.
Er balalar 14 jastan gimnastika menen 
shuǵıllanǵan. Sonıń menen birge olarǵa gúres, 
nayza hám disk ılaqtırıw, uzınlıqqa hám biyik-
likke sekiriw hám de juwırıwdı da úyretken. 
Óspirimler, sondayaq mushlasıw urısların, 
áskeriy isler hám atta júriwdi úyrengen.
Palestrlarda belgili músinshiler islegen 
músinler orın alǵan. Mısalı, palestrlardıń 
birinde Mironnıń «
Diskobol
» (Disk ılaqtırıwshı) 
hám Poliklettiń «Nayzalı ásker» dep atalǵan 
músinleri ornatılǵan. Músin járdeminde er ji git 
qanday bolıwı – kúshli, fizikalıq jaqtan jetilis-
ken hám óz watanın qorǵawǵa tayar turıwı 
kerekligi túsindirilgen.
Afinada joqarı maǵlıwmat beretuǵın oqıw 
orınları da bolǵan. Biraq olarda oǵada bay ata-
analar óz perzentlerin oqıtıw múmkinshiligi-
ne iye bolǵan. Bunday oqıw orınlarında as-
tronomiya, geometriya, geografiya hám tariyx 
oqıtılǵan. 
Bilim alıw múddeti 3-4 jıl dawam etken. Áne 
sonnan keyin mámlekette belgili bir lawazımdı 
iyelew múmkinshiligi payda bolǵan.

---

89