|
332
Jek London
Azizim Martin, buning dahshat ekanligini o‘zin-
giz ham bilasiz-ku!
Ruf mehr va muhabbat tola nigohlari bilan
boqdi, Martin uning tiniq moviy ko‘zlariga, mayin
chehrasiga boqarkan, yana bir vaqtlardagidek,
o‘zining qizga munosib emasligini his qildi.
- Men chekishni tashlashingizni istayman, -
deb pichirladi qiz, - meni deb tashlang shuni!
- Yaxshi, - dedi Martin, - chekishni tashlay-
man! Sizni deb, jamiki istagan narsalaringizga
amal qilaman, azizim, jonim!
Ruf vasvasaga tushib qoldi. Martinning ne-
choglik osonlik va itoatkorlik bilan yon berishini
ко‘rib, hozir agar yozuvchilikni ham tark etasiz
deb talab qilsa, yo‘q demasligi haqida o'yladi.
Lekin gapi og‘zida qoldi. Ruf bu gapni ayta ol-
madi. Yuragi dov bermadi. Bunday qilish o‘miga
engashdi-da, boshini Martinning kolcsiga qo'yib,
pichirladi:
— Martin, azizim, buni men o'zimning emas,
sizning foydangizni o^lab aytdim. Sizga chekish
zarar bolsa kerak, undan so‘ng, qul bolish, hat-
toki odatga qul bolish ham yaxshi emas.
—
Men sizning qulingiz bolaman, - deb jilmay-
di Martin.
—
Unday bolsa, farmon beraveraman.
Ruf о‘zining dilidagi xohishini unga ayta olma-
ganidan ich-ichidan achinib, Martinga ayyorona
boqdi.
— Hazrati oliyalarinmg farmonlariga muntazirman.
— Maqbul. Sizga mening birinchi buyruglm
mana shu: kunda soqol olishni unutmang. Yuz-
larimni timdalab olganingizni ко‘ring.
Martin Iden
333
Shunday qilib, suhbatga erkalashlar,
kulgilar bilan xotima yasaldi. Lekin har holda,
Ruf ba’zi bir muvaffaqiyatlarga erishdi, birinchi
gaining o‘zida bundan ortigl ortiqlik qilardi. Ruf
Martinni chekishni tashlashga majbur etganidan
ayollarga xos g\irurga berildi. Kelgusi safar uni
ishga kirishga ko'ndiradi: axir u Rufning hamma
istaklariga amal qilishga so‘z berdi-ku.
Ruf o‘rnidan turib, xonani ko‘zdan kechira
boshladi. U kir iladigan arqonga osilgan yozuv-
larga e’tibor berdi, velosipedni antiqa tarzda osib
qoyilganiga diqqat qildi, stol ostida uyulib yotgan
qolyozmalami ко‘rib afsuslandi: qanchadan-
qancha vaqt bekor ketgan-a? Kerosinkani ко‘rib,
xursand boldi-yu, lekin oziq-ovqat turadigan
tokchalar bo‘m-bo‘sh ekanligiga ko'zi tushdi.
- Yeydigan hech nimangiz yo‘q-ku! Voy,
sho'rlik, - deb yubordi qiz achinib, - siz hali och
yotgan bolsangiz kerak?!
- Oziq-ovqatlarim Mariyanikida turadi, - deb
yolg'on gapirdi Martin, - o'sha yer qulayroq.
Qo‘rqmang, men och emas man. Mana, bir ко‘ring!
Ruf yaqinlashib, Martinning tirsagini buk-
kanini va ko^lagi tagida metindek qattiq musha-
gi turtib chiqqanini ko‘rdi. Bu narsa uning naf-
ratini qo‘zg‘adi. Martin uning hissiyotini tahqir-
lagan edi. Lekin qizning qalbi, qaynoq qoni, vu-
judidagi har bir tomiri qudratli muskullar sari
talpinardi va Ruf o‘ziga tanish bolgan mavhum
kuchga itoat etib, Martindan o‘zini chetga olib
qochish o'rniga, uning ustiga engashdi. So‘ng
Martin uni bag'riga bosib, mahkam quchoq-
laganida, hayotning faqat zohiriy hodisalari-
sho'x
334
Jek London
dangina xabardor bolgan idroki norozi bolib,
g'alayon ko'tardi, lekin qalbi, hayot shabadasi
tegib o‘tgan ayol qalbi tantana qilardi. Bunday
damlarda Ruf Martinga bolgan muhabbatining
butun kuch-qudratini anglay boshlar, zero, yi
gitning baquwat qollari uning belini chirmab
olib, g‘oyat zo‘r ehtiyot bilan mahkam siqqan-
da, baxtiyorlikdan Rufning boshi aylanib, ko'zi
tinib ketardi. Bunday paytlarda Ruf urf-odatni
buzganini ham, yuksak orzularga xiyonat qil-
ganini ham, hattoki, indamay ota bilan onaga
itoat etmayotganini ham oqlar edi. Ota-onasi
uning bu odamga turmushga chiqishini istash-
mas edi. Rufning Martinga oshiq bolishi go“yo
isnoddek tuyulardi ularga. Ruf Martindan yi-
roqlashib, yana ehtirossiz va sermulohaza Ruf-
ga aylangan paytlarda, oralaridagi muhabbat
qizning o'ziga ham xuddi isnoddek bolib tuyu
lardi. Lekin Martin yonida bolganida uni sevar-
di; to‘g‘ri, ba’zi paytlarda bu sevgi dilsiyohlik-
ka sabab bolar, ammo baribir, bu amirona va
g'olib muhabbat edi.
- Tumov yengil kasal, - dedi Martin. - Rost, bir
oz boshim og‘rib, etim uvushyapti, lekin tropik
bezgak oldida ip esholmaydi.
— Siz tropik bezgak bilan og'riganmisiz? — deb
so‘radi Ruf parishonxotirlik bilan; bu bilan u
Martinning quchog'ida his qilayotgan saodatli
sarhushlik hissini yana cho'zishni istardi.
Qiz Martinning javobiga deyarli quloq solmas-
di, ammo shu choq bir jumla to‘satdan uning
diqqatini o‘ziga tortdi. Martin Gavay orollaridan
biridagi moxovlar istiqomat qiladigan maxfiy
Do'stlaringiz bilan baham: | 
