XX ASRNING 50-YILLARIGA KELIB TA’LIM VA TARBIYA JAMIYAT RIVOJLANISHIDA YARATUVCHI-O’ZGARTIRUVCHI OMIL SIFATIDA
Kirish
XX asrning 50-yillariga kelib ta’lim va tarbiya jamiyat rivojlanishida yaratuvchi-o’zgartiruvchi omil sifatida ilmiy adabiyotlarda o’rganilganligi
XX asrning 50-yillar pedagogik g’oyalari
XX asrning 50-yillariga kelib ta’lim va tarbiya masalalarining dolzarb tomonlari
XX asrning 50-yillariga kelib ta’lim va tarbiya jamiyat rivojlanishida yaratuvchi-o’zgartiruvchi omil sifatida
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar rо‘yxati
KIRISH
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi:
Pedagogika tarixini o’rganish o’qituvchilarining faqat pedagoglik madaniyatini oshiribgina qolmay, balki, shu bilan birga, unga pedagogik mahoratni egallashga yordam beradi. SHuningdek, o’tmishning ta’lim – tarbiya sohasidagi eng yaxshi tajribalarini o’rganadi, bu esa uning kundalik pedagoglik faoliyatida yordam beradi, uni bevosita amaliy faoliyatga tayyorlaydi. Bu borada yaratilgan tarixiy, falsafiy, adabiyotshunoslikka oid asarlardan ham ijodiy foydalanishga harakat qildik. Xullas, ushbu qo’llanmaning yaratilishida faylasuf, sharqshunos, tarixchi, filolog olimlardan B.Ahmedov, A.Ahmedov, A.Abdullayev, V.V.Bartold, YE.E.Bertels, A.Bahoutdinov, I.S.Braginskiy, B.G’.G’afurov, V.Zoxidov, I.Mo’minov, O.Fayzullayev, SH.SHomuxammedov, A.Qayumov, Y.Jumaboyev, A.Irisov, M.Orifiy, M.Hayrullayev, S.Rajabov va boshqalarning ishlari qo’llanma va yo’llanma vazifasini o’tadi.
XX asrning 50-yillari o'rtalarida murakkab dasturlarni joriy etishga urinishlar bo'ldi. Bilimlarning butun hajmi tabiat, mehnat va inson jamiyati haqidagi yagona ma'lumotlar majmuasi shaklida taqdim etilgan. Shu tariqa ular turli maktab fanlari orasidagi tafovutni bartaraf etishga, o‘rganishni hayot va amaliyot bilan bog‘lashga harakat qildilar. O‘qitishning yangi uslub va uslublari joriy etildi. Maktabda ikki bosqich (boshlang'ich va o'rta) mavjud bo'lib, ular turli yillarda turlicha davom etgan. XX asrning 50-yillarida umumta'lim maktabiga qo'yiladigan talablar aniq belgilab berildi: fanlar asoslarini mustahkam o'zlashtirish bilan chambarchas bog'liq holda yuqori darajadagi bilim, politexnika ta'limini ta'minlash. Tarbiyaviy ishlarni tashkil etishning asosiy shakli dars edi. Maktab axborot ta'limiga e'tibor qaratdi. Ijtimoiy tartib shakllantirildi: ma'lum bir turdagi shaxsni tarbiyalash. Bu ta'lim va tarbiya ishlarini mafkuraviylashtirishni belgilab berdi.
Bu yillarda pedagogik nazariya bir qator xarakterli xususiyatlarga ega edi. O'sha davrning asosiy pedagogik g'oyasi politexnika va sanoatlashtirish tamoyiliga asoslangan mehnat maktabi g'oyasi edi. Mehnat ta'limi pedagogik amaliyotning eng muhim qismi hisoblangan. Atoqli sovet o'qituvchisi A.S. Makarenko o'zining barcha ilmiy faoliyatini ta'lim amaliyoti bilan bog'ladi. U yangi, sotsialistik jamiyat qurish vazifalariga javob beradigan tarbiya tizimini ishlab chiqa oldi. Makarenko ta'lim kollektivi nazariyasini yaratdi, unda odamlarning ushbu uyushmasiga xos bo'lgan normalar, uslublar va munosabatlar shakllanadi. Mehnat tarbiyasi, Makarenkoning fikricha, ta'limning eng muhim elementlaridan biridir. Samarali mehnatda ishtirok etish bolaning maqomini darhol o'zgartirib, uni "katta fuqaro" ga aylantiradi. Bularning barchasi mavzuning dolzarbligini belgilab bu boradagi tadqiqotlarni mukammallashtirishga hamda sohani chuqur o’rganish ehtiyoji mavjudligini ifodalaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |