2.Inflatsiya va ishsizlik o’rtasidagi aloqadorlik Iqtisodiyot o`z rivojlanishida potensial darajaga yaqinlashgan sharoitda yoki bandlilik darajasini oshirish yohud inflyatsiya darajasini pasaytirish kabi muqobil variantlardan birini tanlashga majbur bo`linadi. Chunki qiska muddatli davrda ishsizlik va inflyatsiya darajalari o`rtasida teskari bog’iqlik mavjud. Ishsizlikni pasaytirish ish joylarini yaratish uchun qo`shimcha mablag’lar ajratilishini anglatadi. Ayni paytda bu ish xaqi miqdorining oshishiga ham olib keladi. Har ikkala holat ham baholar darajasinining ko`tarilishiga olib keladi, ya`ni talab inflyatsiyasi ro`y beradi.
Ishsizlik va inflatsiya o’rtasidagi bog’liqlik bo’yicha tadqiqotga katta hissa qo’shgan olimlardan biri London iqtisodiyot maktabi professori Alban Fillips hisoblanadi. U yuz yillikdan ortiq vaqt davomida statistik ma’lumotlarga ega bo’lgan holda ishsizlik darajasi ma’lum darajada mavjudligi haqida xulosa chiqardi. Uning tadqiqoti keyinchalik fanga Fillips egri chizig’i deb kiritildi
------------------------
------------------------
Yuqori darajadagi kutilayotgan inflyatsiya
Past darajadagi kutilayotgan inflyatsiya
1-Chizma.Fillips egri chizig’i
Fillips egri chizig’i ishsizlik va inflyatsiya darajalari o`rtasidagi teskari bog’liqlikni xarakterlaydi.
Iqtisodiyot o’z rivojlanishida potentsial darajaga yaqinlashgan shariotda yoki bandlilik darajasini oshirish yoxud inflyatsiya darajasini pasaytirish kabi muqobil variantlardan birini tanlashga majbur bo’linadi. Chunki qisqa muddatli davrda ishsizlik va inflyatsiya darajalari o’rtasida teskari bog’liqlik mavjud. Ishsizlikni pasaytirish ish joylarini yaratish uchun qo’shimcha mablag’lar ajratilishini anglatadi. Ayni paytda bu ish haqi miqdorining oshishiga ham olib keladi. Har ikkala holat ham baholar darajasinining ko’tarilishiga olib keladi, ya’ni talab inflyatsiyasi ro’y beradi.. Ishsizlik va inflyatsiya ko’rsatkichlari o’rtasidagi o’zaro bog’liqlik ingliz iqtisodchisi A.V.Fillips tomonidan aniqlangan va Fillips egri chizig’i ishsizlik va inflyatsiya darajalari o’rtasidagi teskari bog’lig’likni xarakterlaydi.
Mamlakat iqtisodiyotining xususiyatiga ko`ra, shuningdek, inflyatsiyaning qaysi turi mavjudligiga qarab Fillips egri chizig’idagi inflyatsiya va ishsizlik darajalarining kombinatsiyasi farq qilishi mumkin. Bunday tanlov kutilayotgan inflyatsiyaning sur`atiga bog’lik. Kutilayotgan inflyatsiya darajasi qanchalik yuqori bo`lsa ishsizlikning har qanday darajasida (sur`ati past bo`lgan inflyatsiya darajasiga nisbatan) haqiqiy inflyatsiya darajasi yuqori bo`ladi. Ishsizlik darajasi va inflyatsiya sur`atining maqbul miqdorlari quyidagi formula ko`rinishida tasvirlanishi mumkin:
= +f + ε Bu yerda
- inflyatsiyaning hakikiy darajasi; - inflyatsiyaning kutilayotgan darajasi;