Xujayra muxandisligi. Reja

Xujayra muxandisligi.
Reja
Hujayra biotexnologiyasi moddiy asoslari.
Hujayra kulturasi.
Hujayra to’qimasi.
Ajratib olingan hujayralar va to’qimalarining yo’nalishlari.
Hujayralar qo’shilishi. Protoplast. Kallus to’qimalari. Meristema.
Hujayra biotexnologiyasi – hujayra, to’qima va protoplastlarni ishlatishga asoslanadi. Hujayralarni manipulyasiya (faoliyatiga qandaydir o’zgarishlar kiritish) qilish uchun, ularni o’simlikdan ajratib olish o’simlik organizmidan tashqarida yashashi va ko’payishi uchun sharoit tug’dirib berish lozim. Ajratib olingan hujayra va to’qimalarni sun’iy ozuqa muhitida, steril sharoitda (in vitro) o’stirish, usuli ajratilgan to’qimalar kulturasi deb nom oldi va ularni biotexnologiyada ishlatish mumkinligi sababli, katta ahamiyat kasb etdi.
.
In vitro nima:
Atama in vitro Bu lotincha kelib chiqishi degan ma'noni anglatadi "Stakan ichida". Yuqoridagilarni hisobga olgan holda, in vitro Bu texnika organizmdan tashqarida, probirkada, madaniy muhitda yoki boshqa har qanday sun'iy muhitda amalga oshiriladi.
Shunday qilib, ifoda "In vitro" Bu tanadan tashqarida olib boriladigan barcha tadqiqotlar yoki tajribalarni ko'rsatadigan lotincha ibora. Ko'pgina tajribalar tanadan tashqarida o'tkaziladi va diqqatni organlar, to'qimalar, hujayralar, uyali komponentlar, oqsillar va / yoki biomolekulalarga qaratadi.
Ajratib olingan hujayralar va to’qimalarni biotexnologiyadagi rolini uch yo’nalishda ko’rish mumkin:
Birinchi yo’nalish ajratib olingan o’simlik hujayrasini tibbyot, veterinariya, kosmetika va boshqa sohalar uchun zarur bo’lgan ikkilamchi metabolitlar : alkoloidlar, steroidlar, glyukozidlar, gormonlar, efir moylari va boshqa biologik faol moddalar sintez qilish imkoniyati bilan bog’liq.
Ikkinchi yo’nalish – ajaratib olingan hujayralarni, o’simliklar seleksiyasida ishlatish va shu orqali tez rivojlanuvchi, har xil tashqi muhit ta’siriga chidamli (issiqqa, sovuqqa, sho’rlanishga, og’ir metallarga, qurg’oqchilikka, kasallikka va x.k.) o’simliklar yaratish.