Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

Spekulyativ motiv 
Agar Keynsning nazariyasi ya’ni aholi pulni kutilmagan vaziyatlar va har kungi xarajatlar 
uchun saqlash bilan chegaralanib qolganida bunda pulga bo’lgan talab faqatgina daromadlar hajmi 
bilan aniqlanar edi va Keynsning yondashuvi klassiklarning yondashuvidan farq qilmas edi. 
Ammo u shuningdek pulni boylik to’plash sifatida ham qaragan va bu saqlash metodni 
spekulyativ metod deb qaragan. Boyliknig daromad bilan uzviy bog’ligidan kelib chiqib Keyns 
qayd etadiiki, pulga bo’lgan talabning spekulyativ tarkibi daromadga bog’liq. Keyns aktivlarni 
bo’ldi, boylikni saqlash vositasi kabi ishlatiladiganlarni ikki kategoriyaga pullar va 
obligatsiyalarga bo’ldi. Keyin savol berdi “ nega odamlar boylikni pul sifaatida saqlashni afzal 
ko’rishadi obligatsiyaga nisbatan ? “
Aktivga bo’lgan talab nazariyasiga ko’ra siz pullarni saqlaysiz agar ularning daromad olib 
kelish ko’rsatkichi obligatsiyalarga nisbatan yuqoriroq bo’lsa. Keyns o’ylardiki pulning daromad 
olib kelish darajasi nolga teng, 
chunki o’sha paytda ko’plab depozit cheklarga protsentlar 
to’lanmas edi. Obligatsiyalardan kutilayotgan daromad ikki qismdan iborat :protsentli to’lov va 
kutilayotgan kapitalning o’sishi.
4 bobdan malumki obligatsiya narxi foiz stavkaning o’sishi bilan tus
hadi. Agar foiz 
stavkaning o’sishi kutilayotgan bo’lsa demak, obligatsiyalar narxi tushadi, qaysikim kapitalning 
negativ o’sishiga olib keladi. Sezilarli darajada foiz stavkalarda o’sish kuzatilsa kapitalning 
yo’qotilishi foizli to’lovdan ilgarilab o’tib k
etadii va kutilayotgan obligatsiyalar daromadi 
negativ(manfiy) bo’ladi. Bu holatda siz boyligingizni pul sifatida saqlashni istaysiz, chunki 
ularning kutilayotgan daromadi balandroq (pulning nol daromadi obligatsiyalarning manfiy 
daromadidan yuqoriroq). 
Ke
yns taxmin qildiki kutilayotgan foiz stavka qandaydir normal ma’noga intiladi( hozirgi 
kunda bu taxmin unchalik to’g’ri emas ). Qachonki foizli stavka o’zining normal manosidan 
kichikroq bo’lganda, odamlar uning o’sishini va kapitalning yo’qotilishini kuti
shadi va shuning 
uchun tez orada o’z boyliklarini pul ko’rinishida saqlashni afzal ko’rishadi, obligatsiya 
ko’rinishidan ko’ra pulga talab yuqoriroq bo’ladi. 
Pulga bo’lgan talab qanday nomoyon bo’ladi agar foiz stavka o’zining normal ko’rinishidan 
kattaro
q bo’lsa? odamlar foiz stavkaning paasayishini kutishadi, obligatsiya narxlarining 
ko’tarilishini va kapitalning musbat ko’tarilishini kutishadi. foizning etarli darajada katta 
bo’lishida obligatsiyalardan kutilayotgan daromad musbat bo’ladi, kutilgan daro
mad pulidan 
yuqori bo’ladi. Bu holatda imtiyoz obligatsiyalarga beriladi va pulga talab kamyadi. Bu 
mulohazalardan quyidagi xulosaga kelinadi: foizli stavkaning o’sishida pulga talab pasayadi 
demak pulga bo’lgan talab hajmi teskari bog’liklikda foizli bog’
liqlikga ega.