Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

Ayirboshlash
–
bu kishilarning istak 
–
xohishlari va ehtiyojlari mahsuli sifatida amalga 
oshiriladigan jarayon bo’lib, buning natijasida, tomonlar ehtiyojini qondirish maqsadida 
qadimgi davrda odamlar o’z ehtiyojidan ortib qolgan
iste’mol mahsulotlari turib qolmasligi va saqlashning
imkoniyati bo’lmaganligi bois ularni o’zlariga yaqin yoki
tanish odamlarga bergan, bu o’z –
o’zidan odamlar o’rtasida
stixiyali ravishda bir tomonlama ayirboshlash munosabatlari 
vujudga kelishiga sabab bo’lgan

---

145
ixtiyoridagi narsadan voz kechib, zarur bo’lgan narsaning o’rniga berishdir. Ayirboshlash 
kishining ehtiyoji bo’lgan buyumga ega bo’lish imkoniyatini berad
igan jarayondir. 
Demak, ayirboshlash “A” va “B” tomonlar o’rtasidagi o’zaro kelishuv natijasida sodir 
bo’ladigan jarayon bo’lib, “A” o’ziga tegishli tovar yoki xizmatini “B” tomonning tovar yoki 
xizmati uchun berishdir. Madomiki, ushbu almashuv jarayoni ikki tomonga ham iqtisodiy jihatdan 
foydali bo’lib, “A” tomon voz kechgan tovar yoki mahsulot o’rniga o’zi uchun zarur bo’lgan, 
undan ham foydaliroq tovar yoki xizmatni oladi. 
PUL NIMA? 
Agar siz Amerikada mustakillik uchun kechgan urushdan ilgari yashaganingizda, sizning 
pullaringiz asosan ispan kumush tangalardan iborat bular edi. (kumush tangalar «pieces of eight» 
deb nomlanar edi). Fukarolik urushigacha bulgan davrda AQShda pulning asosiy shakllari sifatida 
oltin va kumush tangalar xamda xususiy banklar tomonidan muomalaga chikarilgan banknotalar, 
veksellar mavjud edi . Xozirgi kunda AQShda pul sifatida xukumat tomonidan muomalaga 
chikarilgan nafakat tangalar va dollar banknotalari, balki banklardagi mavjud xisobrakamlarga 
yozilgan cheklarni pul sifatida ishlatishingiz mumkin. Turli davrlarda pul kurinishida xar xil 
tovarlar ishlatilishig karamasdan, pul doimo insonlar va iqtisodiyot uchun muxim xisoblangan. 
Pulning iqtisodiyotga tasirini tushunish uchun, pulning aynan nima ekanligini bilishimiz 
zarurdir. Ushbu bobda pulning funksiyalari, iqtisodiyotni samaradorligini oshirishda ularning urni, 
pulning tarixiy shakllari va ularni ulchashning yangi yondashuvlari kurib chikiladi.