Xirurgik kasalliklar

Aortal yurak nuqsonlari 
Aortal klapan stenozi, etishmovchiligi, qo’shma zararlanishlari farq 
qilinadi. Bemorlar nafas siqishi, stenokardiyaga hos og’riq, yurak urishi, uning 
goh urib, goh to’xtab qolgandek bo’lishi, bosh aylanishi, hushdan ketib 
turishdan shikoyat qiladilar. Ko’zdan kechirilganda pastga va chapga siljigan 
yurakning yuqoriga ko’tarilib turadigan cho’qqi turtkisi aniqlanadi. Aortal 
klapan etishmovchiligida hamma arteriyalar pulsatsiyasi kuchayishi, diastolik 
bosimning keskin pasaygani holda sistolik bosimning oshishi qayd qilinadi. 
Aortal stenozda aortal klapan proektsiyasida dag’al sistolik shovqin eshitiladi. 
Klapan etishmovchiligida II tondan keyin birdaniga keladigan diastolik shovqin 
eshitiladi. Rentgenologik jihatdan yurak o’lchamlarining chap qorincha, 
yuqoriga ko’tariladigan aorta va uning ravog’i hisobiga kattalashuvi aniqlanadi. 
Yurak “beli” yaxshi ifodalangan. Yurak bo’shliqlarini kateterizatsiya qilish 
stenoz yoki klapan etishmovchiligi darajasini aniqlash imkonini beradi. 
Davolash. 
Kasallikning II va III bosqichidagi bemorlar jarrohlik usulida 
davo qilinishlari kerak. Alohida stenozda jarrohlik amaliyoti chap qorinchada va 
aortada bosim gradienti 30 mm dan oshganda qilinishi kerak. Klapandagi 
kuchsiz o’zgarishlarda klapan saqlab qolinadigan jarrohlik amaliyotilarini 
bajarish lozim. Qopqoqlar kuchli o’zgarishga uchraganda – aortal klapan 
protezlanadi. 
 
Perikarditlar 
Perikardit –
perikardning vistseral va parietal varaqlarini yallig’lanishidir. 
Birlamchi perikarditlar va ko’krak qafasi a’zolari kasalliklarining oqibati sifatida 

---

95 
paydo bo’ladigan ikkilamchi perikarditlar farqlanadi. Perikarditlar klinik 
kechishi bo’yicha o’tkir va surunkali turlarga bo’linadi.