Xalqaro hisob-kitoblar

Hujjatlashtirilgan inkassoning huquqiy asoslari. Hujjatlashtirilgan inkasso, Shveytsariya banklari, 1979 yil 1 yanvaridan beri amal qilib kelayotgan «Inkasso bo’yicha yagonalashgan qoidalar»ga tayanadilar (Parijda Xalqaro savdo palatasi tomonidan qabul qilingan).

Mazkur qoidalarning huquqiy asoslari akkreditiv huquqiy asoslaridek, xali to’liq hajmda qabul qilinmagan. Shunga qaramasdan ko’pgina davlatlarning bank ittifoqlari inkassoning yagona qoidalarini qabul qilishgan. Topshiriknoma formulyarida belgilangan belgiga ko’ra, ular mijoz (ishonchnoma egasi) va bank o’rtasidagi shartnomaning tarkibiy qismiga aylanadi.

Mazkur qoidalar, banklarning asosiy qoidalari va inkasso topshiriqnomasini o’ziga qabul qilgan majburiyatlarini tartibga soladi. Misol uchun, topshiriqnoma to’g’risidagi Shveytsariya majburiy huquqlarining 394-moddasiga ko’ra, remitent banki mijozining ko’rsatmalari inkasso qiluvchi bankka berilishi bo’yicha majburiyatlarni o’ziga oladi. U bo’ladigan xatolar uchun majburiyatni o’z buyniga olmaydi. Banklar o’ziga to’lov majburiyatlarini olmaydilar va fors-major sharoitiga, xabar yoki hujjatlar berilishi vaqtida kechikish yoki yo’qotish bo’lgan holatlarda javob bermaydilar.