Xaitbayeva nazokat adilbek qizi

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
AKADEMIK YOZUV 2
TEZISLAR.TEZISLARNI TUZISH
06 MAVZU
XAITBAYEVA NAZOKAT ADILBEK QIZI
O‘ZBEK VA RUS TILLARI KAFEDRASI O‘QITUVCHISI
Reja:
AKADEMIK YOZUV 2

• Nazariy ma’lumot
• Tezis turlari
• Oddiy va murakkab tezislar
• Tezislar tuzish
• Tezislarga misollar

AKADEMIK YOZUV 2
Tezis turlari
Oddiy
Asosiy
Murakkab
Iqtiboslardan iborat
Mustaqil shakllantiriladi
Ikki turdagi yozuvlarni jamlaydi
AKADEMIK YOZUV 2
Ma’ruzaning tezisli bayonini talabalarning ilmiy-amaliy konferensiyalari, forumlari, simpoziumlari, seminarlari tashkilotchilariga oldindan taqdim etiladi yoki bunday tadbirlardan so‘ng ularning natijalari haqida hisobot berish uchun foydalaniladi.
AKADEMIK YOZUV 2
Tezislarini qanday yozish mumkin?
Tezislar matnning mazmunini yetkazish, maqsadlar, vazifalar, metodlar, tadqiqot natijalari va muallif tomonidan tuzilgan xulosalar haqida qisqacha (1-2 sahifada) shakllantirilgan asosiy qoidalardir. Tezislar bilan tanishgandan so‘ng, o‘quvchi taqdim etilgan ishning mohiyatini, uning yangiligi va dolzarbligini tushunishi kerak.
AKADEMIK YOZUV 2
O‘qishdan keyin qayta o‘qish kerak. Shu bilan birga, matnni (reja yordamida yoki pastki chiziq yordamida) bir qator qismlarga bo‘linadi.
Keyinchalik, tanlangan matnning har bir qismida uning dastlabki qismlarga bo‘linganini aniqlagan narsa topiladi; kitobning matnida bu asosiy narsani yozib qo‘yiladi yoki belgilanadi.
Keyin tanlangan narsalarni yaxshi o‘ylab, uning mohiyatini tushunib, alohida holatlarni shakllantiradi. Bu tezislar bo'ladi. Ularni yozib olish mumkin.To‘g‘ri tuzilgan tezislar bir-biridan kelib chiqadi. Tezislardan biri (birinchi yoki oxirgisi) umumiy bo‘lib, qolganlarning mazmunini belgilaydi yoki avvalgilarini umumlashtiradi.
AKADEMIK YOZUV 2
Sodda - bu asosiy fikrlar, ba’zan konspekt, referatning ajralmas qismi hisoblanadi. Sodda tezislar har qanday asarda, uning biron bir qismida juda ko‘p bo‘ladi, asosiylarini esa bir nechta sanash mumkin, bundan tashqari, asarning har bir qismidan ham ularni ajratib olish mumkin emas.
AKADEMIK YOZUV 2
Oddiy tezislarni asarning barcha qismlaridan, uning umumiy yo'nalishidan qat’iy nazar, hatto u bilan dastlabki tanishishda ham ajratish mumkin. Aksincha, asosiy tezislarni butun asar bilan tanishishdan keyin muvaffaqiyatli tuzish mumkin. Har bir asosiy tezisga bir nechta (ba’zan juda ko‘p) asosiy tezisni ochuvchi va tushuntiruvchi oddiy tezislar tuzish mumkin.
AKADEMIK YOZUV 2
Murakkab - ikki turdagi tezisni (sodda va asosiy) o‘z ichiga olgan yozuv. Murakkab rejada asosiy punktlardan keyin kichik punktlar kelgani kabi, murakkab tezislarda asosiy tezislardan keyin mazmunini ochib beruvchi, tushuntirib beruvchi oddiy tezislar keladi.
AKADEMIK YOZUV 2
Bir qator qoidalarni albatta kitobdagi tartibi bo‘yicha umumlashtirish shart emas, balki ularni yozuvchi uchun muhim bo‘lgan mantiqiy aloqalarida birlashtirilishi kerak. Kitobda kerakli joylarni yozib olishni murakkablashtirmaslik uchun alohida tezis-larni manbaga havola qilingan sahifalarni, shriftlar va qo‘shimcha varaqlarni asl matn bilan bog‘lash foydali bo‘ladi (hatto kerakli abzatsga, alohida satrga).
AKADEMIK YOZUV 2