X to‘xtaboyev kimyo 9

bKM elementlari: temirning birikmalari (oksidlari, gid-
roksidlari, tuzlari), qizilqontuzi, sariqqontuzi, turunbulko‘ki,
berlinlazuri.
 
Savol va topshiriqlar:
?
1. Òemirning hayotiy jarayonlardagi biologik rolini aytib
bering.
2. Òemir nima uchun birikmalarida ikki xil oksidlanish
darajasini namoyon qiladi?
3. Quyidagi o‘zgarishlarni amalga oshirishga imkon bera 
digan reaksiyalarning tenglamalarini yozing:
a) Fe 
→
Fe(Oh)
3
→
Fe
2
O
3
→
Fe;
b) Fe 
→
FeCl
2 
→
Fe(Oh)
2
→
FeO 
→
Fe;
d) Fe(Oh)
3
→
Fe
2
(SO
4
)
3
→
Fe(Oh)
3
→
Fe
2
O
3
;
e) FeO 
→
Fe 
→
FeSO
4
→
Fe(Oh)
2
→
Fe(NO
3
)
2
.
4. Tarkibida 10 % qo‘shimchalar tutgan qancha magnitli 
te mir dan 7 t temir olinadi?
5. 14 g temir bilan n.sh.da o‘lchangan qancha hajm xlor
reak siyaga kirishadi? Bu miqdor xlor necha mol va 
unda nechta xlor atomi bo‘ladi?
36-§.
O‘zbekistonda metallurgiya 
Cho‘yan ishlab chiqarish
Cho‘yanni po‘latdan farqi qanday izohlanadi? Nima uchun 
cho‘yan mo‘rt bo‘ladi, po‘lat esa mustahkam?
O‘zbekistonda metallurgiya sanoati, asosan, Bekobodda joy-
lash gan bo‘lib, Bekobod metallurgiya zavodida qora metall mah-
sulotlari: po‘lat va cho‘yan ishlab chiqariladi.
• Cho‘yan — tarkibida 2,14 % dan ko‘p uglerod tutgan 
temir va uglerod qotishmasi.
• Po‘lat — tarkibida 2,14 % dan kam uglerod tutgan 
temir va uglerod qotishmasi.
http:eduportal.uz

---

166