X to‘xtaboyev kimyo 9

Kimyoviy xossalari. Marganes metallining sirti yupqa oksid
parda (Mn
2
O
3
) bilan qoplangan holda bo‘lganligi sababli, hatto 
qizdirilganda ham havoda oksidlanmaydi.
Marganes qizdirilganda bir qator kimyoviy reaksiyalarga ki-
ri shadi. Kislorod bilan haroratning o‘zgarishiga qarab MnO,
MnO
2
, Mn
2
O
3
, Mn
3
O
4
larni hosil qiladi:
4Mn + 3O
2 
= 2Mn
2
O
3
.
Suv bilan qizdirilganda tez reaksiyaga kirishadi: 
Mn + 2h
2
O = Mn(Oh)
2
+ h
2
→
.
Galogenlar, oltingugurt, azot bilan ham reaksiyaga kirishib,
MnCl
2
, MnS, Mn
3
N
2
larni hosil qiladi:
Mn + Cl
2
= MnCl
2
;
Mn + S = MnS;
3Mn + N
2
= Mn
3
N
2
.
Suyultirilgan kislotalar bilan reaksiyaga kirishib, vodorodni 
siqib chiqaradi: Mn + 2hCl = MnCl
2
+ h
2
→
,
Mn + h
2
SO
4 
= MnSO
4 
+ h
2
→
.
http:eduportal.uz

---

154
Konsentrlangan sulfat va nitrat kislota bilan reaksiyaga 
kirishganda, vodorod emas, SO
2
yoki NO
2
ni hosil qiladi:
Mn + 2h
2
SO
4
= MnSO
4 
+ SO
2
→
+ 2h
2
O,
Mn + 4hNO
3 
= Mn(NO
3
)
2
+ 2NO
2
→
+ 2h
2
O.
bKM elementlari: marganes, piroluzit, gausmanit, braunit, 
K.Sheyele, marganesning kimyoviy xossalari.
 
Savol va topshiriqlar:
?
1. Nima uchun marganes havoda qizdirilganda ham oksid 
lanmaydi?