Ishning borishi: Tekshirish talabalarda olib boriladi.
Jaranglayotgan kamertonni so`rgichsimon usimta ustiga qo`yiladi. Tovush eshitiladi, asta sekin suna boshlaydi va nihoyat yuqoladi. Tovush eshitilmay qolgani zahoti kamertonni quloqka olib kelinadi, tovush yana eshitiladi. Reaktsiyaning bunday tipi (normal eshitish) «musbat Rinne» deb yuritiladi. Tovush o`tkazuvchi apparat jarohatlanganda esa aksincha hodisa ro`y beradi («manfiy Rinne»).
Rinne tajribasining klinik ahamiyati nimada?
Natija va rasm.
Xulosa.
3-ish. Veber sinovi va tovush energiyasini yo`qolishi. Ishdan maqsad: tovush energiyasini tashki quloqdan o`tayotganda qisman
yo`qolishiga ishonch hosil qilish.
Ishning borishi: Tovush o`tkazuvchi apparatni tekshirish talabalarda olib boriladi.
Jaranglayotgan kamertonni kalla suyagini urta chizigiga qo`yib har ikkala quloqni suyak orqali tovush o`tkazuvchanligini aniqlanadi. Ikkala quloq ham bir hil kuchdagi tovushni eshitishi kerak. Agar quloqning biriga pahta tikib kuyilsa shu quloqda tovush kattikrok eshitiladi, chunki tashki quloqda tovush energiyasi kamrok qoladi. Quloqlarning birida tovush o`tkazuvchi apparat jarohatlanganda ham shu tomonda tovush kuchlirok eshitiladi. Hakakatdan ham tovush tashki quloqdan o`tayotganda qisman yukolishiga ishonch hosil qilish uchun mahsus moslama bilan ikki tekshiruvchining kulogi birlashtiriladi va birining boshiga jaranglayotgan kamerton qo`yiladi. Bunda birinchi boshiga kamerton kuyilgan tekshiriluvchining kulogida tovush tarkalgani sababli ikkinchi tekshiriluvchi ham eshitadi.
Natija va rasm.
Xulosa.
4-ish. Tovush yunalishini aniqlash. Ishdan maqsad: Odamda tovush yunalishini o`rganish.
Ishning borishi: Эksperimentatorga teskari qarab o`tirgan tekshiriluvchi kulogiga fonendoskop trubkalari urnatiladi va uning orqasiga utib, fonendoskop membranasiga metall sharcha bilan uradi. Fonendoskop trubkalaridan birini kaltalatiladi tekshiriluvchi tovushni kalta trubka tomonidan tovush Kortiev organiga kandaydir mikrointerval vaqt ertarok etib boradi. Shuning uchun ham impul's shu tomondan bosh miya po`stlogiga tezrok etib boradi. Mikrointerval hisobotidagi vaqt ayirmasiga qarab bosh miya po`stlogi tovushni lokalizatsiya qiladi.
Natija va rasm.
Xulosa.
5-ish. Quloq suprasining vazifasi. Ishning borishi: Quloq suprasining hayvonlar uchun ahamiyati insonlarga nisbatan katta. Ishlayotgan mehaniq soatni quloqdan shunday masofada joylashtirish kerakki, ishlashi (tovushi) arang eshitilsin. Karlar (past eshitadiganlar) quloq oldiga kaftini kuygandek kulingizni kuying. Эndi soatni ishlashi aniq, yakkol eshitila boshlaydi. Shunday qilib quloq surpasining tabiiy kattaligi kupaytiriladi.
Natija va rasm.