O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

 __________________________ 
1
Boshqa qator davlatlarda polimiksin V va polimiksin ye (kolistin) eng ko‘p 
tarqalgan. 
Polimiksin M mahalliy, unga sezgirligi yuqori bo‘lgan mikroorganizmlar 
(asosan gramm manfiy mikroblarga Shu jumladan ko‘k yiring tayoqchasi) ta'sirida 
rivojlangan yiringli jarayonlarini davolashda samaradordir. Polimiksin M ni enteral 
va mahalliy qo‘llanilganda noxush ta'sirlar kamdan-kam rivojlanadi. Ichilganda 
dori vositatni mahalliy ta'sirlovchi xossasi bo‘lganligidan dispeptik o‘zgarishlar 
ko‘rsatishi mumkin. Ba'zan superinfeksiya rivojlanadi. Allergik reaksiyalar amaliy 
jihatdan kuzatilmaydi. Polimiksin M sulfatni qo‘llash mumkin bo‘lmagan holat 
sifatida buyraklar xastaliklari hisoblanadi. Antibiotikni kuchli neyrotoksik ta'sirini 
inobatga olib, uni xattoki enteral yoki mahalliy qo‘llaganda ham buyraklarlar 
funksiyasini muntazam nazorat qilish zarur. 
Yangi antibiotik daptomitsin kimyoviy tuzilishi bo‘yicha polimiksinni 
eslatadi. 
Siklik 
polipeptidlarga 
mansub. 
Steptomyces 
roseasporus 

---

- 866 -
fermentatsiyalanish 
mahsulotlaridan 
olinuvchi 
yarim 
sintetik 
antibiotik 
hisoblanadi. Bakteriyalarning sitoplazmatik membranalari bilan bog‘lanadi, ularni 
nobud bo‘lishiga olib keladi. Gramm manfiy va gramm musbat bakteriyalarga 
bakteriotsid ta'sir etish xossasiga ega. Anaerob bakteriyalarga juda kam ta'sir 
ko‘rsatadi. Nojo‘ya ta'sirotlar sifatida ko‘ngil aynish, qayt qilish, mushaklarda 
og‘riq, miopatiya va boshqalar yuzaga kaelishi mumkin. Tomirga kiritiladi. 
Boshqa antimikrob vositalar samarasiz bo‘lganda qo‘llaniladi. 
Linkozamidlar 
Ushbu gruhga klindomitsin mansub. U bakteriyalarda oqsil sintezini 
susaytiradi odatda bakteriostatik ta'sir ko‘rsatadi. Asosan anaeroblar (Vacteroides 
fragilis va boshqalar) streptokoklar va stafilakoklarga qarshi faoldir. Ichakdan 
yaxshi so‘riladi. Gematoensefalitik to‘siqdan yomon o‘tadi. Jigarda metabolizmga 
uchraydi. Buyrak orqali va safro tarkibida ajraladi. 
Asosan bakteroidlar qo‘zg‘atgan infeksiyalar ayniqsa Vacteroides fragilis 
bilan qorin bo‘shlig‘ini jarohatlanishida qo‘llaniladi. 
Eng hafli noxush ta'siri bu psevdomembranoz kolit (shilliq va qon aralash 
ajratmalardan iborat diareya rivojlanadi va qorinda og‘riq, isitmalash) hisoblanadi. 
Bu ichakda bo‘lishi mumkin bo‘lgan clostridium difficile toksini bilan bog‘liq 
disbakteriozning bir ko‘rinishidir. Ushbu asoratni vankomitsin va metronidazol 
bilan davolanadi. Kamdan-kam hollarda allergik reaksiyalar, jigarning 
jarohatlanishi, leykopeniya kuzatiladi.