Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Pokistonda qabul qilingan qonunlarga ko‘ra nikoh yoshi 16-18 deb belgilangan bo‘lsa-da, YUNISEFning izohiga ko‘ra, qizlarning 70% 16 yoshgacha nikohlangan. Buni Pokiston an’analariga ko‘ra, oilaviy nizolar yoki to‘lay olinmagan qarzdorlikni qizlarini uzatish orqali hal qilish bilan izohlashadi. SVARA yoki VANI deb atalgan bu odatga ko‘ra, nikohlanuvchi qizning yoshi 5-9 yosh oralig‘ida bo‘ladi.
Bangladesh erta nikohlanuvchilarning soni jihatidan oldingi o‘rinni egallaydi. Sababi har uchta nikohning biri voyaga etmaganlar nikohi hisoblanadi. SHuning uchun ham Bangladesh Qonunlarida voyaga etmaganlarning turmush qurganligi uchun ma’muriy jazo belgilangan.
Koreys xalqida turmush qurish uchun yoshlarning qo‘lida universitet diplomi bo‘lishi yozilmagan qonunga aylangan. Odatda koreys oilalarida qizlar 24-26 yoshda, yigitlar 25-28 yoshda turmush qurishadi. Bugungi kunda tadqiqotlar shuni ko‘rsatmoqdaki, koreys yigitlari o‘rtacha 32 yoshda uylanishni ixtiyor qilsalar, qizlar 28 yoshda turmushga chiqishni ma’qullamoqdalar. YAna ham qizig‘i ular sevishib emas, balki ota-onalarining yoki yaqinlarining tavsiya qilgan nomzodlari bilan turmush qurishni afzal ko‘rishar ekan. Bugungi yoshlar ham “Muhabbatning ko‘zi ko‘r” degan tushunchaga ko‘ra, turmush o‘rtoq tanlayotganlarida hissiyotga berilmay, tanishib, o‘qish, ish joylaridan surishtirib, yaqinlar bilan maslahatlashib nikohga rozilik berish an’anasiga rioya qilmoqdalar.
Tunisda esa qizlar 17, yigitlar 20 yoshida oila qurishlari mumkin. Ammo zamonaviy yoshlarning ko‘pchiligi oilani kechroq qurishni afzal deb bilishadi. Yigitlar 35, qizlar 25-30 yosh oralig‘ida turmush qurgan yaxshi deb hisoblashadi. YAna qiziq jihati Tunisda turmush o‘rtog‘iga qilingan xiyonat uchun qamoq jazosi belgilangan. Unga ko‘ra xiyonatkor erkak yo ayol bo‘lishiga qaramay, qamoq jazosini o‘tashi shart. SHuning uchun ham ular oilaning o‘ziga xos vazifalarini to‘liq anglamaguncha turmush qurishga shoshilmaydilar. YAna boshqa tomondan qaraganda ularda o‘tkaziladigan nikoh marosimining xarajatlari ham yoshlarni shoshilmaslikka majbur qiladi. Avvalo, 7 kunlik to‘y tantanasini nishonlash, yana nafaqat kelin va kuyov, balki yaqin qarindoshlar va do‘st-yorlarning ham shu kunlarda eng hashamatli liboslarda bo‘lishi yoshlarni moddiy jihatdan oyoqqa turgan bo‘lishlarini talab qiladi.