Voyaga yetganlik va voyaga yetmaganlarni emansipatsiya qilish nazariya va amaliyot muammolari

Uchinchidan, 
voyaga yetmasdan emansipatsiya qo’llanilgan shaxsning 
huquq va majburiyatlari voyaga yetgan shaxsning huquq va majburiyatlardan 
ijtimoiy munosabatlarning turli sohalarida farq qilishini ko’rishimiz mumkin. 
Ya’ni, emansipatsiya qilingan shaxs voyaga yetgan shaxs ega bo’lgan barcha 

---

69 
huquq va majburiyatlarga ega bo’lmaydi. Ammo, ushbu o’zaro nisbatlar huquq 
normalarida ko’rsatilmagan. Bu esa, emansipatsiya qilingan shaxsning turli 
huquqiy asosga ega bo’lmagan xatti-harakatlar qilishiga sabab bo’lmoqda. 
Jumladan, voyaga yetgan shaxsdan farqli o’laroq emansipatisiya qilingan shaxs 
saylovlarda ovoz berish huquqiga ega bo’lmaydi. Chunki, O’zbekiston 
Respublikasi Saylov kodeksi 4-moddasi 2-qismiga muvofiq Saylov kuni o‘n 
sakkiz yoshga to‘lgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari (bundan buyon matnda 
fuqarolar deb yuritiladi) saylash huquqiga egadir. Bundan tashqari, Mehnat 
kodeksining 15-moddasiga asosan o’n sakkiz yoshga to’lgan ayrim shaxslar 
mehnat munosabatlarida ish beruvchi subyekt sifatida qatnashishi mumkinligi 
belgilangan, ushbu munosabatlarga kirish mumkin. Milliy qonunchilik normalarida 
bunga o’xshash farqlar juda ko’plab uchraydi. 
Yuqoridagilardan kelib chiqib aytish kerakki, voyaga yetgan shaxs bilan 
emansipatsiya qilingan shaxsning turli ijtimoiy munosabatlardagi huquq va 
majburiyalarining o’zaro farqlari tegishli normativ-huquqiy hujjatlarda 
mustahkamlash maqsadga muvofiq bo’lar edi.

---

70 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
I. Rahbariy adabiyotlar
1. Karimov I.A. “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch”.T.: “Ma’naviyat” 
2008.- 108 b.
2.KarimovI.A.“O‘zbekiston 
buyuk 
kelajak 
sari”.Toshkent.: 
“O‘ZBEKISTON” 1998. 679-b. 
3. Karimov. I. A. “Ona yurtimiz baxtu iqboli va buyuk kelajagi yo‘lida 
xizmat qilish – eng oliy saodatdir”. Toshkent: “O‘zbekiston”. 2015. – 215 b. 
4. Karimov I.A. “O‘zbekiston XXI asr bosag‘asida: xavfsizlikka tahdid, 
barqarorlik 
shartlari 
va 
taraqqiyot 
kafolatlari”. 
T.18. 
-Toshkent: 
O‘zbekiston, 1997. - 328 b. 
5. Karimov I.A. “O‘zbekiston XXI asrga intilmoqda”. O‘zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisi majlisining o‘n to‘rtinchi sessesiyasidagi maʼruza 1999 
yil 14-aprel. –Toshkent: O‘zbekiston, 1999. 
6. O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A. Karimovning 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 7-yilligiga bag‘ishlangan 
tantanali marosimida 1999 yil 7 dekabrda so‘zlagan nutqidan. O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidentining rasmiy veb-sayti - www.president.uz.