«воспитание нового поколения в эпоху глобального преобразования: вызовы и перспективы»


RAISING A NEW GENERATION IN ERA OF GLOBAL TRANSFORMATION •



Download 2,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet164/330
Sana01.07.2022
Hajmi2,6 Mb.
#722881
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   330
Bog'liq
Сборник Воспитание

RAISING A NEW GENERATION IN ERA OF GLOBAL TRANSFORMATION •
1 APRIL 2022

137
BO‘LAJAK DEFEKTOLOGLARNI KASBIY TAYYORLASH JARAYONIDA
PEDAGOGIK DASTUR VOSITALARINI QO‘LLASH
Sh. Turdaliyeva 
Nizomiy nomidagi TDPU Logopediya kafedrasi o
ʻ
qituvchisi
Аннотация.
В данной статье описывается применение педагогического программного обеспечения 
в процессе профессиональной подготовки будущих дефектологов в педагогических вузах, а также 
процесс междисциплинарной коммуникации и профессиональные дисциплины.
Ключевые слова
: высшее образование, специальные науки, профессиональная подготовка
междисциплинарные связи, педагогические программные средства.
Mamlakatimizda ro‘y berayotgan o‘zgarishlar, yangi texnika va ilg‘or texnalogiyalarni amaliyotga joriy 
etilishga uzviy bog‘liq bo‘lib, u o‘z navbatida yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlashni talab etadi. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 11-iyuldagi PQ-4391-son “Oliy va o‘rta maxsus ta’lim 
tizimiga boshqaruvning yangi tamoyillarini joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori mazkur sohaga 
tegishli boshqa huquqiy-me’yoriy hujjatlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirish hamda O‘zbekiston 
Respublikasi tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi tizimini ijtimoiy soha va iqtisodiyot 
tarmoqlari ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda, fan, ta’lim va ishlab chiqarishning mustahkam integratsiyasini 
ta’minlash asosida ta’lim sifatini yaxshilash, raqobatbardosh kadrlarni tayyorlash, ilmiy va innovatsion 
faoliyatni samarali tashkil etish, xalqaro hamkorlikni rivojlantirishda muayyan darajada xizmat qiladi [1].
Hozirgi zamonaviy ta’lim tizimida axborot texnalogiyalarini o‘zlashtirmasdan turib, yuqori mallakali, 
iqtidorlik hamda intellektual salohiyatli mutaxassislikka erishish mumkin emas. Va shu o‘rinda
defektologlarning kasbiy va shaxsiy rivojlanishini takomillashtirishni talab qiladi. Bugungi kunda korreksion-
pedagogik jarayonning samaradorligi o‘zini kasbiy faoliyatning to‘liq huquqli subyekti sifatida bilimli, 
malakali defektologning faoliyati bilan belgilanadi. Uning o‘ziga xos xususiyati fanlararo aloqalardan 
foydalanish va nutq hamda undagi nuqsonlarni o‘rganuvchi ko‘plab mutaxassislar psixolog, neyropsixologlar, 
neyrofiziologlar, tilshunoslar, pedagoglar, turli ixtisosdagi mutaxassis shifokorlar va boshqa kishilar 
hamkorligida ish olib borishga jalb qiladi. [2,4] 
Universitetda bo‘lajak logopedlarning professional tafakkurini rivojlantirish jarayoni uch bosqichni o‘z 
ichiga oladi. 
Birinchisi bosqich – pedagogik vaziyatlarni tahlil qilishga kiritilgan vazifalarni taqdim etishning 
mazmuni va usullari nuqtayi nazaridan sozlangan fanlarni tayyorlashning nazariy fanlarini o‘rganish bilan 
bog‘liq. 
Ikkinchi bosqich – talabalarda kasbiy fikrlashning mohiyati, uning tuzilishi, mexanizmi, tartiblari, kasbiy-
pedagogik muammolarni hal qilish algoritmi va “malakali defektolog tafakkuri” maxsus kursini o‘rganish 
jarayonida tegishli ko‘nikmalarni shakllantirishdagi yaxlit g‘oyalarga qaratilgan. 
Uchinchisi bosqich – yuqorida olingan bilimlarni qo‘llash bo‘yicha amaliy va nazariy bilim ko‘nikmalarni 
joriy etishga qaratilgan. Bitiruv oldi bitiruv bosqichida pedagogik amaliyotlarni o‘tish jarayonida talabalar 
haqiqiy pedagogik holatlarni tahlil qilishlari, ta’lim muammolarini ajratib olishlari va hal qilishlari mumkin.
Bo‘lajak defektologlarning kasbiy tafakkurini rivojlantirish vazifasini muvaffaqiyatli amalga oshirish 
uchun ushbu jarayonni modellashtirish va yaratilgan modelning samaradorligini oshirish uchun pedagogik 
shartlarni aniqlash kerak. Modellashtirish obyekti, bo‘lajak defektologlarning fanlararo aloqadorlik vositasida 
kasbiy faoliyatga tayyorligini amalga oshirish jarayonidir. [3] Ularni o‘rganish mantig‘iga ko‘ra, biz yaratgan 
model umuman bo‘lajak logopedlarning kasbiy tafakkurini rivojlantirishga qaratilgan bo‘lib, maqsadli
motivatsion-qiymatli, mazmunli, protsessual, nazorat-baholovchi komponentlarni o‘z ichiga oladi. [5]
Modelning maqsadli komponenti, agar o‘quv jarayoni logopedlarining kasbiy tafakkurini rivojlantirishga 
yo‘naltirilgan bo‘lsa, Oliy ta’lim muassasalari talabalarini ma’naviy-axloqiy tarbiyalashning muhim 
omillaridan biri fanlararo aloqadir. Pedagogik amaliyot shuni ko‘rsatadiki, Oliy ta’lim muassasalarida ijtimoiy 
va mutaxassislik fanlarining o‘qitilish jarayonida mavzulararo, bo‘limlararo bog‘lanish natijasida talabalar 
mustaqil fikrlash, tashabbuskorlik, bilimlarni puxta va ongli o‘zlashtirish ko‘nikmalari shakllanadi, xotirada 
saqlaydi va qiyoslaydi. Buning natijasida ularda bog‘langan nutqi, ijodiy tafakkuri rivojlanadi. 
Talabalar tomonidan logopedlarning pedagogik faoliyati pedagogikasining mohiyati ta’lim holatlarini 
tahlil qilish, izolyatsiya qilish ekanligini tushunishi asosida amalga oshirilishi mumkin va kasbiy fikrlashning 
mazmunli tarkibiy qismlarini shakllantirish, kognitiv faoliyatni rag‘batlantirish uchun zarur bo‘lgan ilmiy-
nazariy bilimlar tizimini birinchi marta takomillashtirishni o‘z ichiga olgan pedagogik vazifalar zanjirini hal 
qilish, ya’ni: 
1) kognitiv faoliyatni rag‘batlantirish, kasbiy faoliyatining mazmunli tarkibiy qismini shakllantirish 
uchun zarur bo‘lgan ilmiy-nazariy bilimlar tizimini takomillashtirish



Download 2,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   330




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish