Вопросы по предмету мр

Majburiy migrantlar oqimi. Ularni milliy chegaralar tashqarisiga ommaviy ko‘chishlariga urushlar, zo‘ravonlik, inson huquqlari buzilishi, tabiiy ofatlar, ekologik halokatlar undaydi.

Jahon mehnat bozori – bu mehnatga bo‘lgan talab va uning taklifini davlatlararo darajada o‘zaro ta’sirni ta’minlovchi iqtisodiy mexanizmlar, normalar, instrumentlar tizimidir.

Shu bilan birga, mehnat emmigratsiyasi odatda “aqllarning olib chiqilishi”, eng ko‘p ma’lumotli va malakali xodimlarni ommaviy chiqib ketishi bilan birga kuzatiladi. Ko‘p hollarda ortga qaytmas xarakterga ega bo‘lib, donor-mamlakatning intellektual salohiyati pasayishiga olib keladi.

Insonlar Yer sharida nihoyatda notekis tarqalgan. Aholining 70 foizga yaqini quruqlik hududining 7 foizida yashaydi. Aholi yashaydigan quruqlikning taxminan yarmida aholi zichligi 1 km² ga 5 kishidan kam; quruqlik hududining 15 foizi – bu insonlar tomonidan mutlaqo o‘zlashtirilmagan hududlaridir. Aholini joylashuviga bir necha omil ta’sir ko‘rsatadi: bular tabiiy sharoit, qishloq xo‘jaligida bandlik va transport hamda savdo yo‘llariga yaqinlikdir.

1. Ko‘chib borganlar. 2. Shartnoma bo‘yicha ishlovchilar. 3. Professionallar. 4. Noqonuniy immigrantlar. 5. Majburiy migrantlar oqimi.

Chet ellik immigrantlarni jalb qilishning yana bir markazi – Lotin Amerikasi, Argentina, Braziliya, Venesuela – chet ellik mavsumiy ishchilar uchun va yig‘ish korxonalarida ayniqsa jozibalidir. Bu yerga Lotin Amerikasi, Osiyo va Afrikaning boshqa mamlakatlaridan emigrantlar yo‘l oladilar (bugungi kunda ushbu mamlakatlarda “arabiylashtirish” yuz bermoqda, ya’ni davlat tomonidan mahalliy kadrlarni ishga jalb qilishga urinish, mamlakat ichida va xorijda bepul ta’lim taqdim etiladi).

Asosiy donor-mamlakatlar – Turkiya, Yugoslaviya. Boshqa mamlakatlar ham chet el ishchi kuchidan foydalanadilar. YEIga a’zo-davlatlar aholisi (bugungi kunda 25ta davlat) mehnat faoliyati maqsadida ushbu mamlakatlardan istalganiga erkin migratsiya qiladilar. Chet ellik ishchilar G‘arbiy Yevropa mamlakatlarida ishchi kuchini ahamiyatli qismini tashkil etadi, band bo‘lganlarning umumiy soniga foizda: Lyuksemburg – 30; Shveysariya – 29,6; Germaniya – 8; Belgiya – 7,5; Avstraliya – 6,2; Shvetsiya – 5,8; Fransiya – 5,2; Angliya – 3,4. Yevropaliklar o‘rtasida ishsizlikni paydo bo‘lishi xavfi tug‘iladi, chunki so‘nggi vaqtda rivojlanayotgan mamlakatlar mehnat resurslarining malakasi o‘smoqda.