Vitamin c yoki askorbin kislotasi umumuy tushuncha

Qo‘llash usuli va dozalari
Kattalarga mushak ichiga va vena ichiga 5% askorbin kislota eritmasi 1-5 ml dan, bolalarga – 1-2 ml dan yuboriladi. Zaharlanishda 60 ml gacha yuboriladi.
Davolash kursi kasallikning xarakteri va kechishiga qarab belgilanadi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Arterial gipertenziya, modda almashinuvini tuzilishi, me‘da osti bezining insulyar apparati faoliyatini (giperglikemiya, glyukonuriya) va glikogen sintezini susayishi, kapillyarlar o‘tkazuvchanligini va to‘qimalar trofikasini pasayishi, trombositoz, giperprotrombinemiya, tromb hosil bo‘lishi, eritrositopeniya, neytrofil leykositoz, miokard distrofiyasi, buyraklarning glomerulyar apparatini shikastlanishi, allergik reaksiyalar (shu jumladan anafilaktik shok); uzoq vaqt qabul qilinganida siydik toshlarini hosil bo‘lishi, rux, mis almashinuvini buzilishi, MNT qo‘zg‘aluvchanligini oshishi, uyquni buzilishi, mikroangiopatiyalarni rivojlanishi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Preparatni katta dozalarda yuqori qon ivishi oshgan, tromboflebit, trombozlarga moyilligi bo‘lgan bemorlarga, qandli diabetda, hamda askorbin kislotasiga yuqori shaxsiy sezuvchanlikda buyurish tavsiya qilinmaydi.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Qonda salisitlar (kristalluriya xavfini oshiradi), etinilestradiol, benzilpenisillin va tetrasiklinlar konsentrasiyasini oshiradi, oral kontraseptivlarni – kamaytiradi. Kumarin hosilalarining antikoagulyasion samarasini kamaytiradi. Ichakda temir preparatlarining so‘rilishini yaxshilaydi. Xinolin qatori preparatlari, kalsiy xloridi, salisilatlar, kortikosteroidlar uzoq vaqt qo‘llanganida, S vitaminining zahirasini kamaytiradi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Askorbin kislotasi tiklovchi sifatida turli laboratoriya sinamalarining natijalarini o‘zgartirishi (qondagi glyukoza, bilirubin miqdorini, transaminazalar, LDG faolligini) mumkin.
Uzoq davolanish vaqtida buyraklar faoliyatini, AB ni va me‘da osti bezini faoliyatini (uning insulyar apparatini susayishi tufayli) ayniqsa yuqori dozalarda buyurilganida nazorat qilish kerak.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Т.Т. Березов, Б. Коровкин. Биологическая химия.
   
2. 
   Moskva «Медицина» 1990.
   
3. 
   Р. Марриидр. Биохимия человека. Т. 1. Maskva «Мир» 1993.
   
4. 
   Я.Кольман, К.Г.Рём. Наглядная биохимия. Maskva «Мир» 2000.
   
5. 
   А. Ленинжер. Основм биохимии. Maskva «Мир» 1985.
   
6. 
   https://daryo.uz/2021/10/22/c-vitaminiga-boy-tabiiy-mahsulotlar/
   
7. 
   https://uz.wikipedia.org/wiki/Avitaminoz