Virusli gepatit

III – matn
Hiqildoq difteriyasi asosan, erta yoshdagi (3 yoshgacha) bolalarda uchraydi. Hiqildoq difteriyasi ko’pincha yuqori nafas yo’llarining torayishiga, nafas olishning qiyinlashishiga olib keladi va chin yoki difteriya krupi deyiladi. Difteriya krupi yallig’lanish jarayonining tarqalishiga qarab, quyidagi turlarga bo’linadi:

• 
  mahalliy (faqat hiqildoq zararlanadi).
  
• 
  Tarqalgan – 2 xil bo’ladi:
  

• 
  hiqildoq va traxeyaning zararlanishi;
  
• 
  hiqildoq, traxeya va bronxlarning zararlanishi.
  

Difteriya krupi odatda asta-sekin boshlanadi va 3 bosqichi tafovut qilinadi:
I-kataral bosqichi – odatda yuqori harorat (37,5 – 38⁰C), dag’al yo’tal va tovushning qisman xirillashi bilan boshlanadi. Asta-sekin nafas shovqinli bo’lib, “quv-quv” yo’tal paydo bo’ladi. Bu bosqich 1-3 kun davom etadi.
II-stenoz bosqichi – ovoz yo’lining torayoshi natijasida hiqildoq orqali havo o’tishi qiyinlashadi. Nafas olish qiyinlashib, ovoz bo’g’ilishi kuchayadi, burun-lab uchburchagi ko’karadi, yo’tali ovozsiz bo’lib qoladi. Bola besaranjom, har yoqqa tashlaydi, yuzi oqarib, badani muzdek ter bosadi, ko’zlarida qo’rquv alomati ko’rinadi. Bu bosqich bir necha soatdan 2-3 kungacha davom etadi.
III-asfiksiya bosqichi – ovoz butunlay chiqmay qoladi (afoniya). Kislorod tanqisligi tufayli bola holsiz, o’rnida qimirlamay yotadi, befarq, uyquchan bo’lib qoladi. Yuz terisi kulrang-ko’kimtir, oyoq-qo’llari muzdek bo’lib qoladi. Nafasi yuza, pulsi ipsimon, yurak tonlari bo’g’iq. Bunday holat bir necha minut davom etishi va o’limga olib kelishi mumkin.
Burun difteriyasi asosan, 1 yoshgacha bo’lgan go’dak bolalarda kuzatiladi. Ko’pincha kasallikning boshqa turlari bilan birga uchraydi. Organizmning umumiy intoksikatsiyasi deyarli sezilmaydi, tana harorati normal yoki subfebril bo’ladi. Nafas olish qiyinlashadi, biroz shilimshiq yoki seroz – yiringli ajralmalar kelib turadi. Ular burun teshigi atrofidagi va lab terisini ta’sirlantiradi. Burun shilliq pardasi shishib, qizarganligi, burun to’sig’ida eroziya va yara chaqalar yoki fibrin pardalar ko’riladi.