Veterinariya virusologiyasi

Mavzu: Polimeraza zanjirli reaksiya (PZR)


O’rganishdan maqsad
PZR asosiy tamoyillari, PZR ga ta’sir qiluvchi sharoit va faktorlar, PZR turlari, PZR laboratoriya xonasini rejalashtirish va kontaminatsiyani nazorat qilish, Yutuqlari va cheklanishi, 1983 yilda Кary Mullis tomonidan ochilgan, Yangilik 1985 yilda birinchi bor chop etilgan, 1993 yilda Kimyo fani bo’yicha Nobel mukofotiga sazovor bo’lgan.
PZR nima, bu usul nima uchun kerak?
PZR usuli laboratoriya sharoitida DNK bir qismini amplifikatsiya qilinadi, ma’lum ketma – ketlikda joylashgan ikki ipni oralig’ini.
Yolg’iz DNK nusxasidan cheklanmagan sondagi nusxa ishlab chiqarish.
Unchalik ko’p bo’lmagan DNK spetsifik fragment materialidan tez va arzon nusxa ko’chirish.
PZR muolajasi: jihozlar, Mikropipetkalar, Termotsikler, Elektroforez uchun jihozlar, Energiya manbasi, Foto hujjatlar uchun jihozlar, PZR taxlilning bosqichlari, Namuna, RNK va DNK ajratish, PZR mahsulotlarini dеteksiyalash
Ma’lumotni taxlil qilish
RNK va DNK ajratish
Fenol va xloroformdan foydalanish usuli, Kremniy sorbentini qo’llash usuli, Qaynatish usuli, Sorbentlardan foydalanish usuli Chelec / Instagene
3 bosqichdan tashkil topgan, 30-40 tsikllar:
1 Bosqich – matritsalarning denaturatsiyasi (1 daq. 95⁰C)
2 Bosqich – praymerlarni kuydirish (45 soniya. 55-65⁰C)
3 Bosqich – praymerlarni uzaytirish (2 daq. 72⁰C)
Bu 3 bosqich PZR da amplifikatsiyani bir tsiklini tashkil qiladi
PZR ga ta’sir etuvchi sharoit va faktorlar
Aralashma: DNK matritsalar, Nukleotidlar, Magniy xlorid(Mg²⁺), DNK -polimeraza(Taq), Praymerlarning kompozitsiyasi, PZR Ingibitorlari
PZR Ingibitorlari
Gemoglobin,Geparin, Immunoglobulin, o’t kislotasi, mukopolisaxaridlar, (balg’am, shilimshiq), Gormonlar, Fermentlar (proteinaza), Metall ionlari (Ca2+, Fe3+), Tuzlar (o’t suyuqligi)
PZR turlari
1. Qaytar trankriptazali PZR
2. Uyali PZR
3. Issiq startli PZR
4. Sanoqli PZR
5. Multipleks PZR
6. In Situ PZR
7. Real vaqtdagi PZR