«veterinariya» ixtisosligi bo’yicha oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma

Qizilo’ngachning tiqilishi
(Obturacio oesophagi) - och holdagi 
tovuqlarning quruq konsentratlar bilan oziqlantirilishi, rasionda shirali 
oziqalar, suv, vitaminli va mineral moddalar yetishmovchilaklari 
qizilo’ngach tiqilishining asosiy sabablari hisoblanadi. 
Belgilari.
Bezovtalanish, hansirash, bo’yinni cho’zish, og’izni ochib 
nafas olish, bo’shashish va gandiranlab yurish belgilari kuzatiladi. 
Qizilo’ngach qattiq va hamirsimon, kengaygan bo’ladi.
Davolash.
30-5- ml o’simlik yog’i ichiriladi va qizilo’ngach oldinga 
qaratib uqalanadi (ovqat tashqariga chiqquncha). Og’ir hollarda jarrohlik 
amaliyoti qo’llaniladi. 
Kutikulit 
(Kutikulitis)
- 
muskulli oshqozon ichki qavatining 
eroziyali, yarali va nekrotik yallig’lanishlari bilan o’tadigan kasalik. 
Asosan tuxumdan yangi chiqqan jo’jalar kasallanadi. 
 
Sabablari
.
 
Polietiologik kasallik. Ona tovuqlar rasionida A, Ye va 
D - vitaminlarining yetishmovchiliklari, tuxumdan chiqqan jo’jalarni 
oziqlantirish qoidalarining buzilishlari ko’tikulitning asosiy sabablari 
hisoblanadi.
 
Belgilari
. Holsizlanish, patning hurpayishi, ishtahaning pasayishi 
yoki yo’qolishi, ba’zan ich ketish, o’sish va rivojlanishdan qolish, og’ir 
hollarda gastroenterit va sepsis oqibatida kasal parranda halok bo’ladi. 
Gavda yorib ko’rilganda kutikulada qon quyilishlar, eroziya, yara va 
nekroz o’choqlari qayd etiladi. Travmatik ko’tikulitda katta yoshdagi 
parrandalar oshqozonda o’tkir yot jismlar topiladi.
 
Davolash
. Guruh usulida davolash uchun 7-10 kun davomida 
0,02%-li furasillin yoki 0,1%-li furazolidon eritmasi erkin holda 
beriladi.
 
Dispepsiya 
(Dicpepsia) - oshqozon va ichaklardagi motor, sekretor, 
hazmlash va so’rilish jarayonlarining buzilishi bilan o’tadigan kasallik. 
Asosan 1 oylikkacha bo’lgan jo’jalar kasallanadi.