«ветеринария» ихтисослиги бўйича олий ўҚув юртлари учун қЎлланма ички юқумсиз касалликлар фанидан

Белгилари. Ўткир гемолитик анемия пайтида қўйидаги икки гуруҳ белгилар кузатилади:
- биринчи гуруҳ симптомлар гипоксия ва қон ҳосил қилувчи аъзолардаги ўзгаришлар билан боғлиқ бўлиб, шиллиқ пардалар ва тери пигментсиз жойларининг оқариши, тахикардия, ҳансираш, ҳолсизланиш, тез чарчаш, иштаҳанинг пасайиши, ҳазм фаолиятининг бузилиши ва кўпинча тана ҳароратининг кўтарилиши кузатилади;
- иккинчи гуруҳ клиник белгилар гемолитик анемияга хос бўлиб, шиллиқ пардаларнинг оқариши ва сарғайиши, эритроцитларнинг кўплаб гемолизи кузатилганда гемоглобинурия характерли бўлади.
Касал ҳайвон қонидаги эритроцитлар сони гемоглобинга нисбатан кўпроқ камаяди, қонда базофил, донадор эритроцитлар, полихроматофиллар, ретикулоцитлар ва эритронормобластлар пайдо бўлади. Анизоцитоз ва пойкилоцитоз, эритроцитлар резистентлигининг пасайиши, ЭЧРнинг тезлашиши, лейкоцитоз қайд этилади.
Қонда жигардан ўтмаган билирубин, тезакда стеркобилин, сийдикда уробилин ва кўп ҳолларда гемоглобин миқдори кўпаяди. Бундай белгилар сигирларнинг туғруқдан кейинги гемоглобинурияси ва бузоқларнинг пароксизмал гемоглобинурия касаллигида яққол намоён бўлади.
Ташхис қўйишда анамнез маълумотлари (гемолитик заҳарлар, қон қўйиш, сифатсиз озиқалар, фосфор ва Е витаминининг танқислиги, бузоқларга кўп миқдорда совуқ сув берилиши), характерли клиник белгилар (шиллиқ пардаларнинг оқариши ва сарғайиши, гемоглобинурия), қонни лаборатор текшириш натижалари (эритроцитлар сонининг кескин ва гемоглобин миқдорининг камайиши, қон зардобида жигардан ўтмаган билирубин, сийдикда уробилин миқдорининг кўпайиши ва гемоглбинурия) ҳисобга олинади. Аутоиммун гемолитик анемияга ташхис қўйишда эритроцитларда аутоантителалар борлигини аниқлаш учун Кумбс синамаси ўтказилади.
Гемолитик анемияларнинг дифференциал диагностикасида токсик ва аутоиммун гемолитик анемиялар, туғруқдан кейинги гемоглобинурия, бузоқларнинг пароксизмал гемоглобинурияси фарқланиши ҳамда пироплазмидозлар, лептоспироз, вирусли гепатитлар пайтидаги юқумли анемияси йўқлиги аниқланиши лозим.