«veterinariya farmatsevtikasi» kafedrasi

Farmakokinetikasi
So‘rilishi
Mushak ichiga yoki teri ostiga yuborilganda yaxshi so‘riladi. Parenteral yuborilgan preparat tez parchalanadi. Shuningdek endotraxeal va kon’yunktival yuborilganda xam so‘riladi. Teri ostiga va mushak ichiga yuborilganda qonda maksimal konsentratsiyasiga erishish vaqti – 3-10 minutni tashkil etadi. Yo‘ldosh orqali, ko‘krak sutiga kiradi, gematoensefalik to‘siq orqali o‘tmaydi.
Metabolizmi
Simpatik nerv oxirlari va boshqa to‘qimalarning asosan monoaminooksidaza va katexol-O-metiltransferaza fermentlari tomonidan, shuningdek jigarda metabolizmga uchraydi va nofaol metabolitlarini hosil qiladi vena ichiga yuborilganda yarim chiqarilish davri – 1-2 minutni tashkil qiladi.
Chiqarilishi
Asosan metabolitlari: vanililmindal kislotasi, sulfatlar, glyukuronidlar, shuningdek oz miqdorda – o‘zgarmagan xolda buyraklar orqali chiqariladi.
Qo‘llanilishi

• 
  Dori vositalari, zardoblarni qo‘llash, qon quyish, hasharotlarni chaqishi yoki boshqa allergenlarni yuborishda rivojlanadigan tezkor turdagi allergik reaksiyalar (shu jumladan eshakemi, anafilaktik shok);
  
• 
  Teri va shilliq qavatlardagi yuza tomirlaridan (shu jumladan milklardan) qon ketishi;
  
• 
  Mahalliy anestetiklarning ta’sirini uzaytirish zarurati;
  
• 
  Qon ketishini to‘xtatish uchun (tomirni toraytiruvchi vosita sifatida) qo‘llanadi.
  

Dorilarning o‘zaro ta’siri
Epinefrinning antagonistlari α- va β-adreno retseptorlarining blokatorlaridir.
Boshqa adrenomimetiklar bilan birga qo‘llash epinefrinning samarasini kuchaytirishi mumkin.
Narkotik analgetiklar va uxlatuvchi preparatlarning samarasini susaytiradi.
Yurak glikozidlari, xinidin, trisiklik antidepressantlar, dopamin, ingalyatsion narkoz uchun vositalar (enfluran, galotan, izofluran, metoksifluran), kokain bilan bir vaqtda qo‘llashda aritmiyalar rivojlanishi xavfi oshadi (birga juda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak yoki umuman qo‘llash mumkin emas); boshqa adrenomimetiklar bilan – yurak-qon tomir tizimi tomonidan nojo‘ya samaralar yaqqolligi kuchayadi; antigipertenziv vositalar bilan – ularning samaradorligi kamayadi.
Diuretiklar bilan – epinefrinning pressor samarasi oshishi mumkin.
Monoaminooksidazani ingibirlovchi preparatlar (prokarbazin, selegilin, shuningdek furazolidon) bilan birga qo‘llash, arterial bosimni to‘satdan va yaqqol oshishi, gipertonik xuruj, bosh og‘rig‘i, yurak aritmiyalari, qusishni chaqirishi mumkin; nitratlar bilan birga – ularning terapevtik ta’siri susayadi; fenoksibenzamin bilan birga – gipotenziv samara va taxikardiya kuchayadi; fenitoin bilan birga – arterial bosimni to‘satdan pasayishi va bradikardiyani (dozasi va yuborish tezligiga bog‘liq); qalqonsimon bez gormonlari preparatlari bilan birga (ta’sirni o‘zaro kuchayishi); QT-intervalni uzaytiruvchi preparatlar (shu jumladan, astemizol, sizaprid, terfenadin) – QT-intervalni uzayadi; diatrizoatlar, yotalam yoki yoksagl kislotalari bilan birga – nevrologik samaralar kuchayadi, shoxkuya alkaloidlari bilan birga – vazokonstriktor samarasini kuchayishi (hatto yaqqol ishemiyagacha va gangrena rivojlangunigacha).
Insulin va boshqa gipoglikemik dori vositalarining samarasini kamaytiradi.