Farmakokinetikasi. U tanada osongina so’riladi, shuning uchun uni parenteral, ayniqsa tomir ichiga yuborish tavsiya etiladi.
Farmakodinamika. Bu nafas olishning refleksli qo'zg'alishini keltirib chiqaradi, vazomotor markazni, simpatik tugunlarni va buyrak usti bezlarini rag'batlantiradi, bu esa qon bosimining oshishiga olib keladi.
Nafas olish markazining reflektor qo'zg'aluvchanligi saqlanib qolgan holatlarda, kollaps, yuqumli kasalliklar va boshqalar uchun ishlatiladi. Vena ichiga yuborilganda eng samarali bo'ladi.
Qo’llanilishi. Analeptik sifatida - nafas olish va qon aylanishini stimulyatori. kollaps, nafas olish va qon aylanishi buzilishi, yuqumli kasalliklarda qo'llash mumkin. 0,5-1 ml mushak ichiga yoki tomir ichiga yuboriladi (10-20 ml izotonik natriy xlor eritmasida); agar kerak bo'lsa, in'ektsiya 15-30 daqiqadan so'ng takrorlanadi. Eng yuqori bitta doza - 1 ml, sutkalik doza - 3 ml.
Salbiy ta'siri. Ba'zi kasallarda ko'ngil aynishi, qusish, bosh aylanishi, taxikardiya, mushaklarning kuchsizligi, konvulsiyalar, nafas olish falaji kuzatiladi.
Qo’llashga qarshi ko'rsatmalar. Gipertenziya, koroner yurak kasalligi, katta tomirlardan qon ketish, o'pka shishi. Oshqozon yarasi kasalligi kuchayganda ehtiyotkorlik bilan ishlatilishi kerak.
Boshqa dorilar bilan o'zaro ta'siri. Silga qarshi dorilar (PASK, streptomitsin, salusid) bilan birgalikda sititonning analeptik ta'siri kamayadi.
Dozasi venaga: ot 5-10 ml, it 1-2 ml.
2. Lobelin gidroxlorid (Lobelini hydrochloridum)- ok, achchik ta’amli kukun. Amaliyotda 1%li suvli eritmasi qo‘llaniladi. Lobelin nafas markaziga kuchli ta’sir qo‘rsatib, qon bosimini qo‘taradi. U ogir yuqumli kasalliklarda, nafas olish susayganda, asfiksiyada, narkotiklar bilan zaxarlanganda, venaga yuboriladi.
Nafas olish analeptik, uchinchi darajali omin. U karotis glomeruli retseptorlariga n-xolinomimetik ta'sir ko'rsatadi va nafas olish markazini refleksli ravishda rag'batlantiradi. Vagus nervining markazlari va ganglionlari faollashishi tufayli avval qon bosimini qisqa vaqt ichida pasaytiradi, so'ngra uni asosan simpatik ganglionlar va buyrak usti bezlari ustidagi stimulyatsion ta'sir tufayli oshiradi. Qisqa vaqt davomida harakat qiladi.
Yuqori dozalarda lobelin qusish markazini rag'batlantiradi, chuqur nafas olishini, tonik-klonik tutilishlarni va yurak to'xtashini keltirib chiqaradi.
Doza: ot, koramol- 0,003- 0,1; it 0,003- 0,005.
Do'stlaringiz bilan baham: |