Vazirligi toshkent farmatsevtika

Alyuminiy oksidi va silikagel aktivligiga bog‘liq bo‘lgan azobo‘eqlar Rf qiymati ko‘rsatkichlari (to‘rt xlorli uglerod bilan purkaladi).

№	Azobo‘yoqlar	Alyum.oks.aktivligi 2 3 4 5				Silik 2	agel 3	aktiv 4	5
1	Azobenzol	59	74	85	95	61	70	83	86
2	n-metoksibenzol	16	49	69	89	28	43	67	79
3	Sudan sarig‘i	1	25	57	78	18	30	53	64
4	Sudan qizili	0	10	33	56	11	13	40	50
5	n-aminobenzol	0	3	8	19	4	7	20	29
6	n-oksiazobenzol					1	1	7	18

Bu usul bilan aktivlik darajasini 3 dan 5 gacha aniqlash mumkin.

1 - darajali aktivlikni aniqlash mumkin emas, 2 - darajali aktivlikni 4 - xlorliuglerod atmosferasida aniqlash mumkin. Alyuminiy oksidini aktivligi yuqoriroq bo‘lganda hamma jarayon- qatlamni tayyorlash, azobo‘yoq namunalarini tomizib xromatogrammani kameraga quyish, bir daqiqada bajariladi. Alyuminiy oksidi qatlamiga havo namligi ta’sirini kamaytirish uchun xromatogrammani konsentrik sulfat kislotali eksikatorda saqlanadi.
Muskahkamlangan qatlamli plastinkalarni tayyorlash.

Odatda plastinkalarga maxsus moslama - qo‘lda tayyorlangan aplikatar yordamida yupqa qatlamli plastinkalar tayyorlanadi. Lekin sifati va ajratish xususiyati bilan, qatlami bir tekisligi bilan Rf - o‘lchamiga ta’siri bo‘yicha turli plastinkalardan foydalanilanish mumkin. Qo‘lda tayyorlanadigan plastinkalar sodda, qulay va hech qanday ortiqcha sarf-harajatlarni talab qilmaydi. Shuning uchun ko‘p xollarda plastinkalar odatda qo‘lda tayyorlanadi.

Namunalarni xromatografik plastinkaga tomizish.

Buning uchun miqdor tahlili bilan bog‘liq tahlillarda, odatda kalibrovka qilingan mikropipetkalardan foydalaniladi. Sifat tahlili olib borilayotganda, namunalarni kapillyar naycha yordamida tomiziladi, namunalarni shuningdek, shpatel yoki skalpel bilan tomizish mumkin. Shpatel uchida tajriba orqali yig‘ilgan modda bo‘lib, uning yoniga erituvchining tomchisi og‘izilib, so‘ng shpatel qiyalashtirilib modda bilan aralashtiriladi. Modda erib, eritma hosil bo‘ladi va uni xromatogrammaning start chizig‘iga tomiziladi. SHunday usul bilan maydalangan tabletkalarni xromatogrammaga tomiziladi.

Namunani bir nuqtaga tomizmaslikka harakat qilish kerak, chunki bunda reagent purkab xromatogramma ko‘rilganda modda uzun chiziqli dog‘ shaklida bo‘ladi. Aralashma komponentlari ushbu xolatda ajratilmasligi mumkin. Yopishtirilgan qatlamda startdagi dog‘ning diametri 3-4 mmdan oshmasligi kerak, yopishtirilmagan qatlamda esa 6-8 mm. Moddalar eritmasini uzun chiziq shaklida tomizilsa yaxshi natijalar olinadi. Bu chiziqlar 1 dan 4 smgacha uzunlikda iloji boricha ingichka bo‘lishi kerak.