Vazirligi toshkent farmatsevtika

Xromatografik sorbentlar

Silikagel va alyuminiy oksidi eng universal-turli xildagi birikmalarni ajratish qobiliyatiga ega bo‘lgan sorbentlardir. Ular keng tarqalgan, arzon va ajratish qobiliyati kuchlidir. Ushbu sorbentlarni faolligini rN-muxitni, mayda-yirikligini o‘zgartirib boshqarish mumkin. Silikagel, shuningdek ajratadigan xromatografiyasida qo‘zg‘almas fazani saqlovchi sifatida xam qo‘llanadi. Silikagelni moddalar sifatini, aniqlash samaradorligi va ba’zi bir o‘zgaruvchan kimeviy birikmalarni barqarorligini belgilaydi. Masalan: pirozalon xosilalarini ajratishda uni parchalanishi kuzatilishi mumkin, demak namunani start chizig‘iga tomizgandan so‘ng tezda xromatografiya qilinmagan.

Alyuminiy oksidi ham juda qulay sorbentdir. U har xil faollikka, turli rN-muhitga ega. Alyuminiy oksidini 125^oS qizdirilganda, uning  - shakli olinadi, u ham yaxshi sorbent hisoblanadi.

Bunday alyuminiy oksidida odatdagi firma plastinkalariga nisbatan yana xam sifatli va qayta tahlillarda aniq natijalar olinadi.

Qandlarga o‘xshagan ba’zi bir moddalarni ajratish uchun silikagel va alyuminiy oksidini aralashmasi - alyusil qo‘llanadi.

Oxirgi paytda poliamidlar yordamida moddalarni bir-biridan ajratish keng qo‘llanilyapti. Poliamidlar ularni olish usuliga qarab har xil ajratish qobiliyatiga ega.

Poliamidli qatlamlarda bog‘lovchi sifatida selliyulozadan foydalanish yaxshi natijalar beradi. Sellyulozadan tashqari kraxmal xam bog‘lovchi sifatida qo‘llanadi. Poliamid, silikagel va kraxmal aralashmasidan ajoyib mexanik xususiyatli plastinkalar olish mumkin.

Poliamid- fenollarni ajratishda qo‘l keladi. Sellyuloza qatlamida xromatografiya qilish ham keng qo‘llanadi. Bunda qog‘oz xromatografiyasida orttirilgan tajribalardan foydalanish mumkin. Qog‘oz xromatografiyasidan farqi-yupqa qatlamli xromatografiyaning xamma afzalliklari bu usulga xosligi, usulning tezkorligi, dog‘larni diffuziyasi yo‘qligi,qatlamni keng hajmga egaligi va aniqlash uslubini yuqori sezgirlikka egaligi bilan belgilanadi.