Vazirligi toshkent farmatsevtika

II. Qog‘oz xromatografik tahlil.

Qog‘oz xromatografiyasining nazariy asoslari.
Qog‘oz xromatografiyasi usulida xromatografik jarayonga bir qancha xolatlar ta’sirida namoyon bo‘ladi. Ular qog‘oz tolalarining joylashishi, absorsiya jarayoni, ion almashuv protsesslari.

Dori vositalarini xromatografik taxlil qilishda moddani ikki faza orasida taqsimlanishi nazarda tutiladi. 1944 yil A.Martin, R.Konden va A.Gordonlar tomonidan kolonkali xromatografiyada taqsimlanish nazariyalarini qog‘oz xromatografiyasiga tatbiq etdilar.

Kolonkali taqsimlanish xromatografiyasida moddani ikki faza orasidagi taqsimlanishi quyidagi formula bilan isbotlanadi:
^Sn ^KD <sup>= ----

S</sup>n
^Sn ^{- qo‘zg‘almas fazadagi modda konsentratsiyasi. S}n ^{- qo‘zg‘aluvchi fazadagi modda konsentratsiyasi. K}d ^{- taqsimlanish koeffitsent.}
Qog‘oz xromatografiyasida moddani qo‘zg‘aluvchi va qo‘zg‘almas fazalar orasidagi miqdoriy proporsiya bilan aniqlash katta xatoliklarni keltirib chiqaradi. Shuning uchun Rf qiymati asosida xisoblab topish mumkin.