Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

1. Axborot olish usuli bo‘yicha quyidagilarga ko‘ra tasniflanadi:

1. 
   tadqiqot davomida bevosita so‘rov o‘tkazish orqali. So'rov pochta yoki faks bo'yicha jo‘natilgan so‘rov varaqalari yordamida, telefon so'zlashuvlari va shaxsiy suhbat yo‘li bilan olib borilishi mumkin;
   
2. 
   davriy va maxsus adabiyotlami o'rganish orqali;
   

v) ma’lumotlarni telefaks yoki tayyorlangan magnitli tashuvchilar vositasida uzatish. Odatda bu axborot maxsus axborot agentliklari so'rovi bo‘yicha amalga oshiriladi. Bunday axborot u yoki bu muammo yoki




96


3 - bob. Milliy iqtisodiyotdagi axborot jarayonlari


muhitga muvofiqligi, shuningdek, to‘laqonligi va ishonarliligi bilan ajralib turadi. Ma’lumot va xabarlami optik disklar (kompakt disklar)da uzatish so‘nggi yillarda keng ommalashdi. Ularda nafaqat matn, balki istalgan boshqa video va audio axborot yozuv ham olib boriladi.
2. Qayta ishlash usuliga ko‘ra ma’lumotlar birlamchi, ikkilamchi, hosila, mantiqiy xulosa va yakunlarga bo‘linadi. Jumladan, boshlang‘ich axborot odatda voqelikda yuz beruvchi jarayonlami kuzatish natijasida shakllanadi va qayta ishlanmasdan qayd etiladi. Ikkilamchi axborot o‘z asosiga ko‘ra birlamchi ma’lumotlarga tayanadi. Hosila axborot dastlabki, ikkilamchi yoki boshqa axborotni qayta ishlash natijasidir. Shu bilan birga, tadqiqotlarda boshlang'ich axborot sifatida rejalashtirish, hisob va tahlil vazifalarini hal etish jarayonida olingan ma’lumotlar keltiriladi. Shu munosabat bilan boshlang'ich va hosila axborotlami uning yuzaga kelishi muhiti va foydalanish nuqtai nazaridan ko‘rib chiqish lozim.
Tadqiqot obyekti nuqtai nazaridan axborot eng avvalo tashqi makromuhit ta’sirini hisobga oigan holda ma’lumotlar bazasini yaratish va avtomatlashtirilgan ma’lumotlar banklaridan foydalanish uchun ancha asoslangan yo’nalishni tanlash maqsadida bozor ehtiyoji va talablarini o’rganishga yo’naltirilgan.