Вазирлиги Самарқанд иқтисодиѐт ва сервис институти

И
к.қ.
=И
ж.қ.
(1+Ч)
п
 
Бу ерда: 
Ц
ж.қ.
- инвестицияни жорий қиймати; 
Ч
- банк фойизи ставкаси; 
П
- йиллар сони. 
Масалан: банк фойизи 10% бўлган ҳолда 5 йилдан кейин 1 сўмнинг 
қиймати = 1

(1+0,1)
5
=1

1,55=1,55 сўмни ташкил қилади. 
Ушбу кўрсаткични дисконтлаштириш усули билан инвестициянинг жорий 
қиймати аниқланади. Бунинг учун инвестицияни келажак қийматини (1+банк 
фойизи) мўлжалланган йиллар сони даражасига бўлиш билан аниқланади, яъни: 
И
к.қ
 
И
ж.қ.
= 
——— 
=
И
к.қ
 

 (1+Ч)
-п
(1+Ч)
п
 
Масалан: банк фойизи 10% бўлган ҳолда 20 йилдан кейинги 1 сўмнинг 
жорий қиймати =1:(1+0,10)
20
=1:1,10
20
=1:6,7=0,15 сўмни ташкил қилади. 
Шундай қилиб дисконтлаштириш йилма йил кетма-кетликда даромадлар, 
харажатлар потокларини дисконт ставкасига асосли бир-бирига келтириш йўли 
орқали келажакдаги даромад ва харажатларни жорий қийматини белгилаб олиш 
учун инвестицияни иқтисодий ва молиявий таҳлил қилишда ишлатилади. 
 
Ўз-ўзини текшириш учун саволлар 
1. Инвестиция манбаларининг корхонага қўйиш соҳалари нималарда 
намоѐн бўлади? 
2. Молия бозори таркиби нималардан иборат? 
3. Инвестициявий лойиҳалар самарадорлиги қандай аниқланади? 
Топшириқлар 
1. Корхоналарда инвестиция киритиш зарурлигини тушунтиринг. 
2. Молия бозори таркиби ва ўзаро муносабатларини ўрганиб чиқинг. 
 

---

93 
7-мавзу. Корхоналарда баҳони ташкил этиш