Вазирлиги Самарқанд иқтисодиѐт ва сервис институти

СТД= Даромад∑- Харажат∑+Илова1±Илова2- Имтиѐзлар
Солиққа тортиладиган даромадни аниқлаш тартиби. 

---

83 
Солиққа тортиладиган даромадни аниқлашда №54 низомдан албатта 
фойдаланилади, чунки унда хараждатларнинг ва охирги молиявий натижани 
аниқлашнинг метадологик асослари ўрнатилган. 
Низом бухгалтерия ҳисоби ва солиқ ҳисобидаги фарқларни инобатга 
олган ҳолда ишлаб чиқилган. Солиқ органларини бухгалтерия фойдаси 
қизиқтирмайди, уларни хўжалик субъктлари томонидан қилинган айрим 
харажатлари, бухгалтерия фойдасига қайта қўшилувчи харажатларнинг тўғри 
аниқланиши қизиқтиради. 
Шундай қилиб Илова 1 да Соф фойданеи аниқлашда корхонанинг 
даромадидан чегириладиган, лекин фойда солиғи суммасини аниқлашда 
солиққа тортиладиган даромад қайта қўшиладиган харажатлар киритилади (1- 
жадвал). 
Илова 2 да ҳисобот даврида чегирилмайдиган, лекин келгусида 
чегирилиб бориладиган харажатлар акс эттирилади. Шундай қилиб 
бухгалтермя ҳисоби 2 функцияни бажаради. Бир томондан корхонанинг 
умумий молиявий фаолия натижаларини аниқлаш учун ҳақиқий таннархни 
аниқлаш маълумотларини йиғади иккинчи томондан солиқ суммасини тўғри 
аниқлаш учун солиққа тортиш мақсадидаги таннархни аниқлайди. 
Даромад ва харажатларни таққослаш, охирги молиявий натижани 
«Молиявий натижалар ҳисобида» кўрсатилади (Форма №2). 
Ҳисобот даври мобайнида солиқ тўловчилар юридик шахслардан 
олинадиган фойда солиғини жорий тўловларни киритиш орқали тўлайдилар. 
Юридик шахслардан олинадиган фойда солиғи бўйича жорий 
тўловларнинг суммасини аниқлаш учун солиқ тўловчилар жорий ҳисобот даври 
биринчи ойининг 10-кунигача давлат солиқ хизмати органига жорий ҳисобот 
даври учун тахмин қилинаѐтган солиқ солинадиган фойдадан ва юридик 
шахслардан олинадиган фойда солиғининг белгиланган ставкасидан келиб 
чиқиб ҳисобланган юридик шахслардан олинадиган фойда солиғининг суммаси 
ҳақида маълумотнома тақдим этадилар. 
Юридик шахслардан олинадиган фойда солиғи бўйича жорий тўловлар 
ҳар ойнинг 15-кунига қадар ҳисоблаб чиқарилган йил чораги бўйича юридик 
шахслардан олинадиган фойда солиғи суммасининг учдан бир қисми 
миқдорида тўланади. 
Ҳисобот даврида тахмин қилинаѐтган солиқ солинадиган фойда энг кам 
иш ҳақининг икки юз бараваридан кам миқдорни ташкил этадиган солиқ 
тўловчилар жорий тўловларни тўламайди. 
Тахмин қилинаѐтган солиқ солинадиган фойдадан келиб чиққан ҳолда 
ҳисоблаб чиқарилган юридик шахслардан олинадиган фойда солиғи суммаси 
ҳисобот даври учун бюджетга тўланиши лозим бўлган юридик шахслардан 
олинадиган фойда солиғи суммасига нисбатан 10 фоиздан кўпроқ 
камайтирилган тақдирда, давлат солиқ хизмати органи жорий тўловларни 
юридик шахслардан олинадиган фойда солиғининг ҳақиқий суммасидан келиб 
чиқиб пеня ҳисоблаган ҳолда қайта ҳисоблашга ҳақли.
Юридик шахслардан олинадиган фойда солиғини тўлаш ҳисоб-
китобларни топшириш муддатларидан кечиктирмай амалга оширилади. 

---

84 
Ўзбекистон Республикаси норезидентининг доимий муассасаси юридик 
шахслардан олинадиган фойда солиғини, шунингдек соф фойдадан олинадиган 
солиқни жорий тўловларни тўламасдан йилига бир марта, ҳисоб-китобни 
тақдим этиш муддатидан кейин бир ой ичида тўлайди.