Varieties hand out notes uzb

berilishi tavsiya qilinadigan omillar 
Yer tayyorlash-yerni tozalash
Dastlab qiyaligi katta bo‘lmagan yerlarni maxsus texnika yordamida shox-
shabbalardan (buldozer tirmasi, diskalash yoki kuchli o‘t o‘ruvchi moslama 
yordamida) tozalanadi. Ko‘pgina bog‘bonlar tuproqning suv o‘tkazuvchanligini 
yaxshilash, kemiruvchilar inlarini buzish, tosh yoki eski daraxt ildizlarini yer 
yuzasiga chiqarish uchun maxus uskuna bilan yerni 50 sm dan 1 m gacha bo‘lgan 
chuqurlikda haydashadi. So‘ngra mola bosiladi (tekislanadi). Bunday amaliyotni 
yangi ochilayotgan yerlarga qo‘llashda ehtiyot bo‘lish kerak, chunki qishki ko‘p 
yomg‘irlar oqibatida yer erroziyasi muammo keltirishi mumkin. Tuproq ozuqa 

---

72 
bazasini bilish uchun 50sm (1 metrgacha) chuqurlikdagi tuproq qatlamini 
laboratoriya tahlilidan ham o‘tkazish va tuproqning pH ko‘rsatkichini aniqlash 
tavsiya qilinadi. To‘liq ma’lumotga ega bo‘lish uchun yerning turli qismlarida 
shunday tekshiruvlarni amalga oshirish maqsadga muvofiq, ayni bir yerning turli 
qismlari turli xil tuproq turlaridan tashkil topgan bo‘lishi mumkin. 
Yer tayyorlash-yerni tozalash 
Suv yig‘ilib qolishi: Suvni yaxshi o‘tkazmasligi sababli yerning ba’zi 
qismlarida kuchli yomg‘ir tufayli ko‘lmaklar hosil bo‘lishi mumkin. Alohida chora-
tadbirlar ko‘rilib drinaj muammosi hal qilinmaguncha yerning ushbu qismlariga 
anor ko‘chatlari ekilmasligi kerak. 
Anor navlari turlarini tanlash 
Anor navlari nafaqat hosildorligi, balki quyidagi sifatlardan kelib chiqqan 
holda tanlanishi shart:
• 
Ob-havo va ma’lum bir hudud mikroklimitiga moslasha olishi talablaridan 
kelib chiqqan holda;
• 
Ma’lum bir hududdagi zararkunanda xasharot va kasalliklarga chidamliligi;
• 
Ozuqa va suvga bo‘lgan talablar;
• 
Daraxtning o‘sish sur’ati bu ekish sxemasini belgilaydi;
• 
Xaridorlar va bozor talabidagi mahsulot pishish davri va sifati; 
Kaliforniyaning Devis universiteti tavsiyalariga ko‘ra anor daraxtlarini 
ekayotganda ularning changlatuvchilarini ham qo‘shib ekish tavsiya etiladi. Agar 
siz tanlagan navning changlatuvchi naviga ham bozorda talab bo‘lsa, unda 
changlatuvchining siz tanlagan navga nisbati 1:1 foizda bo‘lishi tavsiya qilinadi. 
Agar navning changlatuvchi naviga bozorda talab yaxshi bo‘lmasa, unda 
changlatuvchining siz tanlagan navga nisbati 1:9 foizda bo‘lishi tavsiya qilinadi.
Shunday bo‘lsada, ba’zi navlar ko‘proq hosil tugishi va meva hajmi katta 
bo‘lishi uchun changlatuvchi navni zichroq ekilishini talab qiladi.
Anor daraxtlari odatda o‘zidan boshqa navlar va xasharotlar yordamida, 
changlanadi. Ularni shamol yordamida changlanishi juda sust deb topilgan.

---

73