Valyuta operatsiyalari Reja: Valyuta kursi va uning turlari Valyuta operatsiyalarining mohiyati

Valyuta operatsiyalari


Reja:


1. Valyuta kursi va uning turlari
2. Valyuta operatsiyalarining mohiyati
3. Valyuta siyosati

1. 
   Valyuta kursi va uning turlari
   

Valyuta kursi (exchange rate) bir mamlakat pul birligining ikkinchi bir mamlakat valyutasiga nisbatan bahosi hisoblanadi.
Valyuta yoki ayriboshlash kursi ma’lum bir mamlakatni tashqi dunyo bilan bog’lab turadi, shuningdek milliy iqtisodiyot holatini tashqi dunyo bilan taqqoslash, xalqro iqtisodiy operatsiyalar samaradorligini baholash imkonini beradi. Valyuta kursi mamlakatning joriy iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy holati va istiqboldagi rejalari to’g’risidagi barcha ma’lumotlarni o’zida mujassam etadi. Iqtisodiyoti nisbatan ochiq mamlakatlar uchun valyuta kursi muhim ko’rsatkichlardan hisoblanadi. Chunki uning iqtisodiyotga bevosita yoki bilvosita ta’sir etishi, valyuta kursidagi keskin o’zgarishlar esa, milliy iqtisodiyotda inqirozli holatlarni yuzaga keltirishi mumkin. Xususan, valyuta kursining o’zgarishi mamlakatdagi umumiy talab hajmiga, narxlar darajasiga, foiz stavkalar o’zarishiga, mamlakat ichidagi daromadlar taqsimotiga, va iqtisodiyotning boshqa sohalariga ham o’z ta’sirini ko’rsatadi.
Valyuta kurslari o’zgarishining erkinlik darajasiga ko’ra valyuta kurslari qatiy belgilangan, chegaralangan egiluvchan, suzuvchi valyuta kurslariga bo’linadi.
Qatiy belgilangan valyuta kursida milliy valyutalar o’rtasidagi rasman o’rnatilgan nisbataing vaqtinchalik 2,25 foizdan oshmagan miqdorda tebraniishga ruxsat beriladi.
Chegaralangan egiluvchan valyuta kursida milliy valyutalar o’rtasidagi rasman o’rnatilgan nisbataing belgilangan qoidaga muvofiq katta bo’lmagan mikdorda tebranishiga ruxsat beriladi.
Suzuvchi valyuta kursitalab va taklif ta’sirida erkin o’zgaradigan almashuv kursi bo’lib, ma’lum sharoitlarda davlat valyuta interventsiyasi orqali unga ta’sir o’tkazishi mumkin.