Ва ўрта махсус таълим вазирлиги



Download 4,37 Mb.
bet9/70
Sana18.04.2022
Hajmi4,37 Mb.
#559954
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   70
Bog'liq
biofizika

Равшан Зоирович Собиров
Р.З. Собиров 1958 йилда Тошкент шаҳрида зиёли оиласида туғилган, биофизик олим, биология фанлари доктори, ЎзР ФА Физиология ва биофизика институти молекуляр физиология лабораторияси мудири, Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети биология-тупроқшунослик факультети биофизика кафедраси мудири. Р.З. Собиров биофизика соҳасида ион каналларининг тузилиши ва функциясини ўрганди, сунъий мембраналарда реконструкция қилинган ион каналларининг радиусини аниқлаш бўйича илмий тадқиқотлар олиб борди. Қўлга киритилган илмий натижалар асосида 1993 йил «Сунъий ва табиий мембраналарда индукцияланган ион каналлари: структура ва функциялари» мавзусида докторлик диссертациясини ҳимоя қилди. Ҳозирги кунда олиб бораётган илмий тадқиқотларининг нуфузини, унинг дунё миқёсида етакчи ўрин тутувчи олимлар билан ҳамкорликда ёзилган мақолалари белгилаб беради. Р.З.Собиров Япония Миллий Физиология институтида илмий тадқиқотлар олиб борди. Р.З. Собиров 115 та илмий ва 1та монография муаллифи. Унинг раҳбарлигида 4 та номзодлик диссертацияси ҳимоя қилинган.

Джаненходжа Каликулов
Ж. Каликулов 1952 йил Тошкент вилоятининг Қуйи Чирчиқ вилоятида зиёли оиласида туғилган. Ж.Каликулов нейрофизиология соҳасидаги олим, биология фанлари доктори, ЎзР ФА Физиология ва биофизика институти электрофизиология лабораториясини кўп йиллар бошқарган. Марказий Осиёдаги ўргимчаклар захарларининг мембранаактив хоссаларини ўрганди. Пресинаптик мембраналарга таъсир қилувчи янги нейротоксинларни кашф қилди. Биологик фаол бирикмаларнинг қўзғалувчан мембраналарга, жумладан синаптик узатилишга таъсир қилиш механизмларини аниқлади. Ҳозирги кунда Ж. Каликулов америкалик олимлар билан ҳамкорликда ион каналларини бошқарилиш механизмларини тадқиқ қилмоқда. Унинг раҳбарлигида 1 та фан доктори ва 3 та фан номзоди тайёрланди.


II МОЛЕКУЛЯР БИОФИЗИКА
2.1.Макромолекулалар биофизикаси
Молекуляр биофизика биополимерларнинг структуравий тузилишини, физик-кимёвий хоссаларини ва уларнинг ҳужайра фаолиятидаги ўрнини ўрганади. Молекуляр биофизиканинг асосий объекти биополимерлар бўлиб, улар оқсиллар, углеводлар, нуклеин кислоталар ва бошқа биологик бирикмалардан иборат.
Тирик организмларнинг тузилиши асосини биополимерлар, оқсиллар ва нуклеин кислоталардан иборат макромолекулалар ташкил этади. Полимер моддалар кичик ўлчамли молекуляр моддалардан молекуласи таркибида кўп сонли, ўхшаш қисмлар, яъни мономерларнинг чизиқли тартибланган ҳолатда жойлашиш хусусияти билан фарқланади. Биополимерларнинг молекула занжирида атом ва атомлар гуруҳларининг фазовий айланиш ҳолатлари, иссиқлик ҳаракати макромолекулада ички эркин ўзгариш поғоналарининг юзага келишига олиб келади. Бу эса макромолекулаларни биофизик нуқтаи назардан таҳлил қилишда макроскопик тизим сифатида қараш мумкинлигини англатади. Макромолекуланинг ўлчами, шакли, фазовий тузилиш ҳолатларини ифодаловчи параметрлар эса статистик жиҳатдан ўртача қиймат кўрсаткичи бўйича ифодаланади. Шу билан бирга макромолекулада атомлар гуруҳларининг ўзаро кимёвий боғланишлари ва таъсирлашишлари сонининг чекланганлиги макромолекуланинг фазовий конформация ҳолатлари сонининг маълум бир қийматга эгалигини кўрсатади. Биополимерларнинг ҳужайра метоболизмида ёки энергия трансформацияси жараёнида конформация ўзгаришларини ўрганиш ҳужайра ички биополимерлари динамикасини баҳолаш имконини беради.
Биополимерлар макромолекуласини структуравий хос тузилишлари, функциялари, макромолекуладаги турли конформация ҳолатларида кимёвий боғланиш турлари ва уларнинг энергияларини статистик ўрганиш муҳим биологик аҳамиятга эга.



Download 4,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish