25
1. 3. Jamoaviy ishlash
Ko‘p professional dasturlar ikkitadan bir necha yuzgacha bo‘lgan
o‘lchamida farqiluvchi guruhlar tomonidan yaratilgan. Katta guruhdagi barcha bir
muammo ustida ishlashi mumkin emasligi ravshan bo‘lganidek, katta jamoalar bir
qancha guruhga ajralishadi. Har bir guruh sistemaning bir qismini bajarish uchun
javobgar. Oddiy qoida bo‘lganidek, dasturiy injiniring guruhlarida 10 tadan ortiq
azo bo‘lmaydi. Hamma boshqa hammani taniydi va butun guruh loyihani va
tuzilayotgan dasturni muhokama qilish uchun stol atrofiga uchrashuvga yig‘ilishi
mumkin.
Tog‘ri texnik mahorat, tajriba va shaxslarni balansiga ega bo‘lgan guruhni
yig‘ish muhim menejment masalasi. Biroq, omadli jamoalar odiyroq tog‘ri balansli
mahoratli shaxslarning jamlanmasi. Yaxshi guruh bir dam va unda jamoa ruhi bor.
Jalb qilingan hodimlar jamoa muvofaqqiyatidan shaxsiy maqsad kabi quvonadilar.
Birdam
guruhda
guruh
azolari
guruhni
guruh
azolari
bo‘lgan
individuallardek muhim deb hisoblaydi. Yaxshi boshqarilgan va birdam guruhning
azolari guruhga sodiq. Ular guruhni himoya qilishga urinadilar, borliqdek, huddi
tashqi halaqitlardan. Bu guruhni mustahkamlaydi va muammolar va kutilmagan
holatlar bilan kelishadigan qiladi.
Guruhlarning foydali tomonlarini birlashtirish:
1.
Guruh o‘z sifat standartini rivojlantirishi mumkin chunki bu standartlar
bitimlar orqali rivojlanadi, ular kuzatilayotgan bo‘lishi ehtimol tashqi standartlar
guruhga yuklangandan ko‘ra.
2.
Individuallar bir biridan o‘rganadilar va bir birini qo‘llab quvvatlaydilar.
Guruhdagi hodimlar bir biridan o‘rganadilar. E’tiborsizlik orqali keladigan
ta‘qiqlar ikki tomonlama o‘rganish qo‘llab quvvatlanganda kamaytiriladi.
3.
Bilim baham ko‘riladi. Davomiylik saqlab qolinadi agar biror guruh
a‘zosi ketsa. Guruhdagi boshqalar muhim topshiriqlarga egalik qila oladi va dastur
haddan tashqari vayron bo‘lmasligi ta‘minlanadi.
26
4.
Qayta omillash va davomiy rivojlanish qo‘llab quvvatlanadi. Guruh
azolari jamoaviy ishlashadi yuqori sifatli natijalar keltirish va muammolarni
to‘g‘rilash uchun, aslida dizayn yoki dasturni yaratgan shaxslarga qaramasdan.
Case Study: Jamoa ruhi
Alice, tajribali loyiha menejeri, yaratish muhimligini tushunadigan yagona
guruh, ular yangi mahsulot ishlab chiqish uchun shartnoma tuzish bilan barcha
guruh mahsulot andoza oladi va dizayn jalb qilishni oila a'zolari bilan texnologik
muhokama qilishadi. Bundan tashqari, Alice ularni yani guruhning boshqa
a'zolarini kutib olish uchun bu oila a'zolarini rag'batlantirishni rivojlantiradi.
Alice ham guruhda har bir kishi uchun oyda bir marta birga tushlik qilish
uchun vaqt ajratish. Bu tushlik barcha jamoasi a'zolari uchun bir imkoniyat,
norasmiy va shaxsiy masalalarni atrofida gapirish, bir-biriga yaqindan bilish
uchun. Tushlikda, Alice tashkiliy yangiliklar, siyosat, hokazolar strategiyasi haqida
aytadi va guruhining u haqidagi fikrlarini biladi. Guruh a'zolari umumiy mavzuni
qisqacha muhokama qiladi va keyin sarhisobi ko‘riladi, shuningdek yoshi katta
keksa yosh vakillaridan ya‘ni qarindoshlaridan yangi mahsulot g'oyalarini
so‘rashadi.
Har bir necha oyda Alice guruhi jamoasi uchun qaerdadir “yuz kun” tashkil
qiladi va tashkilotni texnologik yangilash haqidagi harakatlarga ikki kun sarflaydi.
Har bir guruh a'zosi tadbirda guruh uchun tegishli texnologiyalar asosida
yangilanish tayyorlaydi va guruhga uni taqdim etadi. Bu yaxshi bir off-sayt
uchrashuv bo‘lib ijtimoiy hamkorlik va dasturlarni muhokama qilish uchun
mehmonxonada rejalashtirilgan vaqt ko‘p bo‘ladi.
1.9- rasm. Guruh birdamligi
Yaxshi loyiha rahbarlari har doim guruh butunligini rag'batlantirishga
harakat qilish kerak. Ular guruh a'zolari uchun ijtimoiy tadbirlar tashkil mumkin va
ularning oila a'zolari, bir butunlikni tashkil qilish uchun harakat qiladi, guruh
nomini va shu guruh shaxsini tashkil etish orqali guruh identifikatsiya tuyg'usini va
27
o‘z o‘rnini egallashlari, guruh bo‘lib turli tadbir va sport musobaqalarida
qatnashishlari mumkin.
Guruhni jipslashtirishga targ'ib etishning eng samarali yo‘llaridan biri shu
guruh ichida bo‘lishdir. Agar mas'uliyatli va ishonchli bo‘lish uchun guruh a'zolari
bilan muomila qilish kerak, degan ma'noni anglatadi va axborotlardan erkin
foydalanish mumkin bo‘lgan yo‘llarni tashkil qilish kerak bo‘ladi. Bazida
boshqaruvchilar axborotlardan foydalanish uchun barcha hodimlarga ruhsat bera
olmaydiganday bo‘lishadi. Bu doimo bir muhitini yaratadi ya‘ni ishonchsizlik
muhitini. Oddiy axborot almashishdagi qulaylik hodimlarni qadrli ekanini va ularni
guruh bir qismi ekanligini sezdirishning bir yo‘lidir.
Masalan siz 1.9- rasmda bu misolni ko‘rishingiz mumkin. Alice mamnun
guruhning boshqa a'zolari uni muntazam norasmiy uchrashuvlar aytadi. U
mahsulotni rivojlantirishning ertangi bosqichlari uchun o‘z tajribalaridan olingan
yangi g‘oyalari bilan kelib ularga nutq so‘zlaydi. Qisqacha qilib aytganda
hodimlarning
jipslashtirishning
oddiy
yo‘llaridan
biri
hodimlar
yangi
texnologiyalar tajribalarini almashinish orqali birgalikda hordiq chiqarishdir.
Guruhning samaradorligi ma‘lum miqdorda yaratilayotgan loyiha va
tashkilotning hususiyatiga bog‘liq. Agar hodimlarni tashkilotda hotirjam ishlashlari
va doimiy bandlikning kafolati ta‘minlanmasa, guruh azolari etiborini dasturiy
ta‘minotni yaratishga qaratishlari qiyin bo‘ladi. Shu bilan birga, qo‘shimcha
ravishda loyihalashtirish va tashkiliy masalalar operatsiyasi buyrug‘iga ta'sir
qiluvchi uch asosiy omillar mavjud:
1.
Guruhdagi hodimlar Siz dasturiy ta'minot kabi loyiha guruhdagi
hodimlarni to‘g‘ri yo‘naltirishingiz kerak, bundan tashqari mijozlar bilan
muzokaralar qilinib turli xil faoliyalarni rivojlantirishni o‘z ichiga oladi.
2.
Tashkilot guruhi, Guruh shunday tashkillanishi kerakki, hodimlar
loyihaga o‘z qobiliyatiga yarasha hissa qo‘shishi kerak va kutilgan natija olinishi
kerak.
28
3.
Texnik va boshqaruv aloqa Guruh a'zolari, dasturiy ta'minot jamoasi va
loyihaga oid boshqa shaxslar o‘rtasidagi yaxshi aloqani o‘rnatish katta ahamiyatga
ega.
Boshqaruvning boshqa masalalari kabi, yahshi jamoani olish loyiha
muvaffaqiyatli yakunlanishini kafolatlamaydi. Boshqa ishlar kutilmagan tomonga
o‘zgarishi mumkin, shu qatorda biznes va biznes muhitdagi o‘zgarishlar. Lekin siz
guruh tarkibi, tashkillanishi va aloqalariga e’tibor qaratmasangiz, siz kelgusida
qator qiyinchiliklarga uchraysiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |