V. V. Mayskiy

β
1
va 
β
2
-adrenomimetiklarga 
izoprenalin
(izadrin, izoproterenol) kiradi.
Izoprenalin 
β
1
-adrenergik 
retseptorlari 
faollashtirishi 
hisobiga 
atrioventrikulyar 
oʻtkazuvchanlikni osonlashtiradi va atrioventrikulyar blokda til ostiga qoʻllaniladi. 
Izoprenalin
 
β
2
-adrenergik retseptorlari faollashtirishi hisobiga bronxospazmni bartaraf 
qilishda va bronxial astma hurujida ingalyatsion usulda qoʻllaniladi.
Izoprenalinning nojoʻya ta‘sirlari: taxikardiya, yurak aritmiyasi, tremor, bosh ogʻrigʻi. 
 
 

---

115 
Manbaa:
@pharma_baza
4.1.3 
,
 β
-adrenomimetiklar.
Noradrenalin 
(norepinefrin) kimyoviy tuzulishiga koʻra tabiiy mediator noradrenalinga 
oʻxshaydi. 
β
1
- , 
1
- , 
2
- adrenoretseptorlarini qoʻzgʻatadi. 
β
2
- adrenoretseptorlariga ta‘siri 
kam darajada.
Noradrenalin 
1
- , 
2
- adrenoretseptorlarini qoʻzgʻatishi hisobiga qon tomirlarni toraytiradi 
va arterial bosimni oshiradi. Noradrenalin 
β
1
- adrenoretseptorlarini qoʻgʻatadi va izolyatsiya 
qilingan yurak tajribalarida taxikardiyani chaqiradi. Lekin umumiy olganda organimzda 
arterial bosimni ortishi hisobiga vagusga reflektor usulda tormozlovchi ta‘sir koʻrsatiladi va 
bradikardiya yuzaga keladi. Vagusga kelyotgan ta‘sirni atropin yordamida ingibirlasa, 
noradrenalin taxikardiyani chaqiradi. (18-rasm) 
18-rasm:
Atropinni noradrenalin ishiga ta‘siri ; АД-arterial bosim; НА- noradrenalin. 
Noradrenalinni asosiy qoʻllanilishi – arterial bosimni kuchli darajada pasayishi. 
Noradrenalinni katta dozada qoʻllash hisobiga:
■ nafas qisishi,
■ bosh ogʻrigʻi,
■ yurak aritmiyasi yuzaga keladi.
Noradrenalin yurak boʻshashishida, aterosklerozda, atrioventrikulyar blokda, galotanov 
narkozida (aritmiya yuzaga kelishi mumkin) qoʻllash mumkin emas.
Adrenalin 
(epinefrin) kimyoviy tuzulishiga koʻra tabiiy mediator adrenalinga oʻxshaydi. 
Adrenoretseptorlarning barcha turlarini qoʻzgʻatadi. (3-jadval). Teri ostiga va v/i ga 
yuboriladi (ichga buyurilsa noeffektiv).
Adrenalin: 
■ qorachiqni kengaytiradi (koʻzning radial mushaklaridagi 
1
-adrenoratseptorlarni faollash-
tiradi); 
■ yurak urushini tezlashtiradi va oshiradi (